Α΄ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ: Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
1η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Το Προεδρείο: (από αριστερά)
Γιάννης Περάκης, Πρόεδρος ΤΕΔΚ Χανίων
Γιώργος Μαλούχος, Δημοσιογράφος
Γιάννης Κουγιουμουτζάκης, Πρόεδρος του Τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΛΟΥΧΟΣ
«Ανακαλύπτοντας τον Μίκη Θεοδωράκη»
Γ. ΜΑΛΟΥΧΟΣ (ΠΡΟΕΔΡΟΣ): Χθες το απόγευμα οι διοργανωτές, ο κ. Νομάρχης και ο κ. Αντινομάρχης, μας ζήτησαν μετ’ επιτάσεως να είμαστε πολύ σφιχτοί με το χρόνο, μου ανέθεσαν εμένα να κάνω τον σκληρό και τον δύσκολο. Θα τον κάνω λοιπόν τον σκληρό και τον δύσκολο. Ο Μίκης Θεοδωράκης πάνω απ’ όλα μας έμαθε την έννοια της αυτοθυσίας, θα θυσιάσω τη δική μου ομιλία λοιπόν.
Το μόνο που θα κάνω τώρα θα είναι να πω πρώτα απ’ όλα χρόνια πολλά. Χρόνια πολλά λοιπόν απ’ όλους μας, να ζήσετε, να τα χιλιάσετε γιατί το να τα εκατοστήσετε πλέον δεν αποτελεί ευχή και θα μου επιτρέψετε να σας προσφέρω ένα δώρο το οποίο έρχεται από το Τόκιο απ’ όπου ήρθα κι εγώ πριν από δυο μέρες.
Σ’ αυτόν εδώ τον φάκελο που είναι στο χρώμα που σας αρέσει και τον διάλεξα επίτηδες, υπάρχει ένας διπλός δίσκος, ιαπωνικός δίσκος. Σ’ αυτό τον διπλό δίσκο μέσα, στην πρώτη πλευρά του υπάρχει η 8η Συμφωνία του Μπρούκνερ, τα «άγια των αγίων» που λέμε του Γερμανών. Στη δεύτερη πλευρά του υπάρχει η 7η Συμφωνία του Θεοδωράκη. Του χρόνου, όταν θα κάνουμε το άλλο Συνέδριο θα είναι ανάποδα, θα είναι πρώτα ο Θεοδωράκης και μετά ο Μπρούκνερ.
Αυτό είναι λοιπόν ένα δώρο προς εσάς αλλά και είναι κι ένα δώρο προς τους φίλους μας που δεν σας θεωρούν συμφωνικό συνθέτη, σας θεωρούν κάτι άλλο. Λοιπόν, είναι δώρο και σ’ αυτούς τους φίλους μας. Είναι ένα συγκλονιστικό πράγμα αυτό που κρατάτε στα χέρια σας και έχει και κάτι άλλο μέσα που μου έδωσε ο Σωτήρης Κούτουλας τώρα, είναι ένα άλλο δώρο απ’ τη Γερμανία. Είναι τα λίγα από τα 46 που έχει ήδη μετρήσει σημερινά μεγάλα δημοσιεύματα γερμανικών εφημερίδων που αναφέρονται στη σημερινή γιορτή.
Οι 46 γερμανικές εφημερίδες, οι μεγαλύτερες εκ των οποίων είναι μέσα σ’ αυτές κάνουν πολύ εκτενείς αναφορές στον Μίκη Θεοδωράκη, στο έργο του, στη ζωή του, στα 80 του χρόνια, όπως κάνουμε κι εμείς εδώ.
Είπα ότι δε θα μιλήσω, πράγματι δε θα μιλήσω, θέλω μόνο να σας πω μια πολύ μικρή ιστορία που κρατάει ένα λεπτό, που νομίζω ότι δείχνει πάρα πολύ καλά ποιος είναι ο Μίκης Θεοδωράκης. Στη δεκαετία του 1980 ο Μίκης Θεοδωράκης στην απόλυτη ακμή του, συνάντησε έναν άνθρωπο -είναι μια αληθινή ιστορία αυτή- ο οποίος ήταν έφηβος εκείνη την εποχή και ο οποίος ήθελε να τον γνωρίσει, δεν τον ήξερε.
Πήγε σε μια συναυλία του λοιπόν το 1983-4 απ’ όσο ξέρω και στάθηκε απέναντί του. Τελείωσε η συναυλία, έφυγε ο κόσμος, πέρασε πολύς κόσμος, τον είχε παρατηρήσει ο Θεοδωράκης και στο τέλος αντί να μιλήσει αυτός που πήγαινε, μίλησε ο ίδιος ο Θεοδωράκης και του είπε: «Τι είσαι εσύ και κάθεσαι τόση ώρα και κοιτάς εδώ πέρα;»
Και του απάντησε αυτός ο άνθρωπος, ο έφηβος εκείνης της εποχής: «Μα με έχετε σημαδέψει τόσο πολύ που δε γίνεται, πρέπει να σας γνωρίσω». Αυτό οδήγησε σε μια σχέση που υπάρχει μόνο στα παραμύθια, που κράτησε ένα διάστημα και στην οποία ο Μίκης Θεοδωράκης είχε κοντά του αυτό τον άνθρωπο και μαθήτευε αυτός ο άνθρωπος κοντά του και μιλούσα μαζί του σα να ήταν ίσος προς ίσο, ένας κολοσσός, ένας παγκόσμιος γίγας και ένας άνθρωπος ανύπαρκτος, ένας έφηβος που δεν τον ήξερε κανείς κι ούτε θα τον μάθαινε ποτέ κανείς.
Με συγχωρείτε που σας είπα την προσωπική μου ιστορία, γιατί αυτή είναι η προσωπική μου ιστορία με τον Μίκη Θεοδωράκη. Αλλά νομίζω ότι δεν υπάρχει κανένας άλλος τρόπος να περιγράψει οποιοσδήποτε το μεγαλείο αυτού του ανθρώπου ο οποίος δεν είναι μόνο μέγας δημιουργός, δεν είναι μόνο μέγας Έλληνας, είναι παγκόσμιος μέγας.
Είναι σαν αυτούς τους ανθρώπους που λέμε «στην εποχή του Αισχύλου», «στην εποχή του Περικλή», «στην εποχή του Θεοδωράκη». Αυτός ο άνθρωπος, ο μέγας άνθρωπος, είχε την ενέργεια, το ενδιαφέρον να συνομιλεί με έναν ανύπαρκτο έφηβο της εποχής εκείνης και να του μάθει πράγματα. Να τον παίρνει μαζί του στις συναυλίες, να τον παίρνει μαζί του στη Βουλή ακόμα, περπατούσαμε στη Βουλή, έμπαινε στη Βουλή ως Βουλευτής ο Θεοδωράκης και έλεγε χαριτολογώντας στους αστυνομικούς, «η φρουρά μου». Ένας γίγας κι ένας νάνος.
Θα μπορούσα να πω πάρα πολλά, δεν τα λέω γιατί θέλω πραγματικά να μην καθυστερήσω άλλο το χρόνο. Ο κ. Θεοδωράκης ευτύχησε να είναι ακμαίος και υγιής στα 80 του χρόνια για έναν λόγο που δεν τον έχουμε συνειδητοποιήσει: Γιατί είχε καλό γιατρό και δικηγόρο. Αυτό είναι βασική έννοια στη ζωή. Έχουμε εδώ τον γιατρό και τον δικηγόρο λοιπόν. Και πέρα από γιατρός και δικηγόρος, είναι δύο πάρα πολύ στενοί φίλοι, είναι δυο άνθρωποι οι οποίοι στάθηκαν πάρα πολλές δεκαετίες δίπλα στον Μίκη Θεοδωράκη, τους οποίους δεν τους ξέρετε οι περισσότεροι από σας, θα τους ακούσετε σήμερα, δε μιλάνε, για πρώτη φορά μιλάνε σήμερα, μας έκαναν μεγάλη τιμή που ήρθαν να μιλήσουν εδώ σήμερα για μας.
Γιώργος Μαλούχος
Γεννήθηκε το 1967 στην Αθήνα. Είναι παντρεμένος με την Νέδα Αθ. Κανελλοπούλου και έχει δύο κόρες. Σπούδασε Δημόσια Διοίκηση στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και ειδικεύτηκε στην Κοινωνική Πολιτική στο Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Ανωτάτων Σπουδών Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου της Λωζάνης.
Έχει εργαστεί ως κειμενογράφος στην εταιρεία Bold. Από το 1993 μέχρι το 1996 έγραφε στο περιοδικό «Σαμιζντάτ», καθ’όλη, δηλαδή, τη διάρκεια της έκδοσής του. Υπήρξε, επίσης, συνεργάτης της εφημερίδας «Το Βήμα» και στις κυπριακές εφημερίδες «Αλήθεια» και Φιλελεύθερος. Από το 1999 γράφει στην εφημερίδα Καθημερινή και από το 2002 συνεργάζεται με το ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ 100, 3.
Από τις εκδόσεις Λιβάνη έχουν εκδοθεί τα βιβλία του Πορεία Δυτικά: Μισός Αιώνας Ελληνικής Αβεβαιότητας (2002), καθώς επίσης τα μπεστ σέλερ Εγώ, ο Ιάκωβος (2002), και ‘Αξιος Εστί 1 (2004).