skip to Main Content

Στην επέτειο των 80 χρόνων, ένα ΑΦΙΕΡΩΜΑ στη Μάχη της Κρήτης. Ένας φάκελος -με μια σειρά άρθρων και φωτογραφικών μαρτυριών- του mikisguide για ένα κορυφαίο ιστορικό γεγονός της νεότερης Ελληνικής ιστορίας μας. Ποια ήταν η επιχείρηση κατάληψης της Κρήτης; Πως αντιμετώπισαν τους Γερμανούς κατακτητές οι Κρητικοί; Η Γερμανική κατοχή και τα εγκλήματα του ναζισμού. Οι θυσίες των Κρητικών που δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ από τους Γερμανούς. Ποιο είναι το νόημα, ποιες είναι οι παρακαταθήκες και ποια τα μηνύματα αυτού του αγώνα, 80 χρόνια μετά; Τι τον συνδέει -τέλος- με την επανάσταση του 1821 και το πνεύμα της;

Μίκης Θεοδωράκης: Ιδού η μάχη της Κρήτης!

Ο  Μίκης Θεοδωράκης μιλάει για τη «Μάχη της Κρήτης» και τη σημασία της, το 2003 στα Χανιά. Σημειώνει μεταξύ των άλλων: «Ο κάθε άνθρωπος μεγαλώνει με τις παρακαταθήκες των προγόνων του. Οι ιστορικές παραδόσεις πλάθουν τους λαούς και τα ιστορικά σύμβολα δημιουργούν τους χαρακτήρες των ανθρώπων. Η πίστη στις ηθικές αρχές και αξίες αποτελεί νομίζω το βασικό δίδαγμα που όλες οι γενιές των Ελλήνων από το 1821 έως χτες ακόμα κληρονομούν η μία στην άλλη με την ευχή η πίστη και η αφοσίωση σ’ αυτές τις ηθικές αξίες και αρχές να χαρακτηρίζει τόσο την προσωπική ζωή του καθενός όσο και την συλλογική μας συμπεριφορά και στάση σαν κοινωνία και σαν έθνος. Στη σύγχρονη εποχή μετά τους Βαλκανικούς αγώνες ξεχωρίζουν δύο μεγάλα σύμβολα: Το ΟΧΙ των Ελλήνων στον Μουσολίνι που οδήγησε στην πρώτη συμμαχική νίκη επί των δυνάμεων του φασισμού στα βουνά της Αλβανίας και η Μάχη της Κρήτης που αναπτέρωσε το ηθικό των σκλαβωμένων λαών της Ευρώπης ντρόπιασε τις αήττητες έως τότε δυνάμεις της Βέρμαχτ…» «…η Μάχη της Κρήτης δεν αποτελεί μόνο ένα στρατιωτικό ιστορικό γεγονός αλλά κυρίως μια ολόκληρη Φιλοσοφία, ένα ηθικό Σύμβολο, μια πράξη που επανατοποθετεί τον Άνθρωπο στο βάθρο του ημιθέου.»

Η Μάχη της Κρήτης (20 – 30 Μαΐου 1941)

Μια σύντομη περιγραφή από το Γιώργο Αγοραστάκη …Η Μάχη της Κρήτης χαρακτηρίστηκε – από τους ιστορικούς- μοναδική, η πιο πρωτότυπη και πιο παράδοξη μάχη στην ιστορία των πολέμων. Χαρακτηρίστηκε παράδοξη και μοναδική όχι μόνο γιατί για πρώτη φορά έγινε επιχείρηση κατάληψης μιας περιοχής μόνον από τον αέρα, αλλά και γιατί παράλληλα προς τη μάχη που έδωσαν λίγες συντεταγμένες Ελληνικές και συμμαχικές στρατιωτικές μονάδες με τους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές, έγινε και μια άλλη πρωτοφανής και ηθικώς ασύγκριτα σημαντικότερη από την πρώτη. Ένας λαός άοπλος, εντελώς αυθόρμητα έσπευσε να συγκρουστεί με το φτερωτό επιδρομέα του ισχυρότερου πολεμικού κράτους του κόσμου. Η μοναδικότητά της πηγάζει απ’ αυτή την αυθόρμητη, άμεση και καθολική αντίσταση του πληθυσμού.

«…Η Μάχη της Κρήτης υπήρξε ανελέητη και καταστροφική για τους ως τότε αήττητους Γερμανούς, με σημαντικότερη συνέπεια την αχρήστευση της επίλεκτης Μεραρχίας τους-των Αλεξιπτωτιστών- που αποδεκατίστηκε. Στο μέλλον δεν θα μπορούσε να αναλάβει καμιά σοβαρή αποστολή, ούτε θα επιχειρηθεί παρόμοια επιχείρηση μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η νίκη τους αποδείχτηκε πύρρειος…»

Η μάχη του Γαλατά (20 – 26 Μαΐου 1941)

Οι σκληρότερες και φονικότερες μάχες κατά τη μάχη της Κρήτης έγιναν στο Γαλατά Χανίων, όπου οι Γερμανοί είχαν και τις μεγαλύτερες απώλειες. Ο Γαλατάς είναι το χωριό του Μίκη Θεοδωράκη…

Οι Γερμανοί κατακτητές για να καταλάβουν την πόλη των Χανίων και το λιμάνι της Σούδας έπρεπε πρώτα να καταλάβουν τους οχυρωμένους λόφους του Γαλατά έξω από την πόλη.

Εγκλήματα χωρίς αναγνώριση και χωρίς τιμωρία

Παρουσίαση του Γιώργου Αγοραστάκη …Την επαύριον της κατάληψης της Κρήτης, οι Γερμανοί ξεκίνησαν τ’ αντίποινα, την μαζική εκτέλεση αμάχων. Ήταν πρώτη φορά από της έναρξης του πολέμου το 1939 που έκαναν τέτοια επιχείρηση.  Η εκδίκησή τους ήταν άγρια, λυσσαλέα, κτηνώδης και δειλή. Δεν μπόρεσαν ποτέ να «χωνέψουν» την «Πύρρειο νίκη» τους. Με τις ομαδικές εκτελέσεις και τις απερίγραπτες καταστροφές, επεδίωξαν να κάμψουν το αντιστασιακό φρόνημα του κρητικού λαού. Δεν τα κατάφεραν όμως.

80 χρόνια μετά. …δε είδαμε και δεν βλέπομε από την πλευρά των Γερμανών, καμιά έμπρακτη αναγνώριση της θυσίας των Ελλήνων, καμιά έμπρακτη μεταμέλεια για το έγκλημα, αλλά αντίθετα την προσπάθεια να αντιστραφούν τα γεγονότα, και να αναθεωρηθούν στη βάση της συνευθύνης και του συμψηφισμού…

“Όσοι μαύροι σταυροί στις πόρτες, τόσοι άντρες σκοτωμένοι. Κάποτε τέσσερεις και πέντε στην ίδια πόρτα.”

Ο Νίκος Καζαντζάκης ως μέλος Επιτροπής το 1945 καταγράφει και παρουσιάζει «τις ωμότητες των Γερμανών κατακτητών» στην Κρήτη. Περιγράφει τα συναισθήματα του απʼ αυτή την εμπειρία και μεταφέρει συνομιλίες με απλούς ανθρώπους, μαυροφορεμένες μανάδες που είδαν τα παιδιά τους να σκοτώνονται μπροστά τους από τους κατακτητές. Ανθρώπους, που δε λύγισαν και στάθηκαν όρθιοι για να συνεχίσουν με τη δύναμη που έπαιρναν από τη θυσία των δικών τους…

Μαζί οι εικόνες του ολέθρου που άφησαν πίσω τους οι Γερμανοί κατακτητές.

Back To Top