Η τελετή ανακήρυξης του Μίκη Θεοδωράκη σε Επίτιμο Δημότη Καλαμάτας, πραγματοποιήθηκε, τη Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2020, παρουσία της θυγατέρας του Μαργαρίτας, στο πλαίσιο της 22η/2020 ειδικής συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμάτας, στο αμφιθέατρο «Αλεξ. Κουμουνδούρος» της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας.
Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗΣ
Ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμάτας Δημήτριος Πολίτης ανέγνωσε την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία ανακηρύχθηκε Επίτιμος Δημότης ο κ. Μίκης Θεοδωράκης, «ως ένδειξη τιμής προς το πρόσωπό του και, επιπλέον, ως αναγνώριση της μεγάλης προσφοράς του στη Δημοκρατία και τον πολιτισμό».
Η απόφαση επιδόθηκε στην κα. Μαργαρίτα Θεοδωράκη σε πάπυρο.
ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ
Ο Δήμαρχος, Θανάσης Βασιλόπουλος στην ομιλία του, αναφέρθηκε αρχικά σε στοιχεία από την πορεία ζωής και τη διαδρομή του Μίκη Θεοδωράκη, αναφέροντας επίσης τα εξής:
«Αποτελεί μεγάλη τιμή για το Δήμο Καλαμάτας η ανακήρυξη του Μίκη Θεοδωράκη σε επίτιμο δημότη, ως ελάχιστη αναγνώριση των αγώνων του για δημοκρατία και ελευθερία, τη διαρκή επαγρύπνηση και γόνιμη παρέμβασή του σε κάθε θέμα που απασχολεί την πατρίδα μας καθώς και την ανεκτίμητη μουσική κληρονομιά που έχει κληροδοτήσει σε όλους μας.
Η πολύπλευρη προσωπικότητα του μεγάλου Μίκη Θεοδωράκη, το πλούσιο κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό έργο του, και η εν γένει πορεία ζωής που έχει διαγράψει, ένωσαν για μια ακόμα φορά όλους μας, με το σύνολο των παρατάξεων που εκπροσωπούνται στο Δημοτικό Συμβούλιο ομοφώνως να τοποθετούνται επί του θέματος.
Είναι γεγονός ότι ο Μίκης Θεοδωράκης αποτελεί μία παγκοσμίου φήμης προσωπικότητα, ίσως από τις σημαντικότερες και πιο πολυσυζητημένες της νεότερης Ελλάδας, έχοντας αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα του μέσα από το σπουδαίο του έργο.
Ως Δήμαρχος νιώθω ιδιαίτερη συγκίνηση που επί της δικής μου θητείας έχω την τιμή να ανακηρύξω τον μεγάλο Έλληνα μουσουργό, πολιτικό και συγγραφέα Μίκη Θεοδωράκη σε επίτιμο δημότη Καλαμάτας και να τον ευχαριστήσω, εκφράζοντας την τοπική μας κοινωνία, για το σύνολο του έργου του, απονέμοντάς του το χρυσό κλειδί της πόλης και αντίγραφο της «Προειδοποιήσεως εις τας ευρωπαϊκάς αυλάς».
ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ: «ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑΤΕ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΜΟΥ»
Εν συνεχεία, η θυγατέρα του Μίκη Θεοδωράκη, Μαργαρίτα, ανέγνωσε την επιστολή του πατέρα της, η οποία ανέφερε τα εξής:
«Η ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου να με τιμήσει, μου δίνει μεγάλη χαρά και συγκίνηση. Σας ευχαριστώ θερμά και εύχομαι σε σας, στους Δημοτικούς Συμβούλους και σε όλους τους κατοίκους της όμορφης και ιστορικής σας πόλης, υγεία, προκοπή και ευτυχία».
Η κα Μαργαρίτα Θεοδωράκη, φανερά συγκινημένη, απευθυνόμενη στο Δημοτικό Συμβούλιο Καλαμάτας εξέφρασε τις ευχαριστίες της για την αγάπη προς το πρόσωπο του πατέρα της.
ΣΥΜΒΟΛΙΚΑ ΔΩΡΑ
Κατόπιν, ο Δήμαρχος προσέφερε τα εξής συμβολικά δώρα:
Α) το χρυσό κλειδί της πόλης,
Β) αντίγραφο της «Προειδοποιήσεως εις τας ευρωπαϊκάς αυλάς», του πρώτου διπλωματικού κειμένου των επαναστατημένων Ελλήνων, που συντάχθηκε στην Καλαμάτα, στις 23 Μαρτίου 1821 και εμπεριέχει τις αξίες για τις οποίες ξεσηκώθηκαν οι πρόγονοί μας.
Θ. ΠΕΤΡΑΚΟΣ: «ΜΙΚΗ Σ’ ΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΜΕ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΔΕΙΞΕΣ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ Ν’ ΑΝΕΒΟΥΜΕ ΛΙΓΟ ΨΗΛΟΤΕΡΑ»
Κατά την εκδήλωση χαιρετισμό απηύθυνε, ο εκπρόσωπος του Μουσείου Ζάτουνας «Μίκης Θεοδωράκης», Θανάσης Πετράκος, ο οποίος ανέφερε τα εξής:
«Αποτελεί πολύ μεγάλη τιμή για όλους εμάς, τους δημότες του Δήμου Καλαμάτας αλλά και για όλους τους Μεσσήνιους, το γεγονός ότι από σήμερα είναι συνδημότης μας , ο Μίκης Θεοδωράκης. Ο τελευταίος Μεγάλος Παγκόσμιος Έλληνας. Ο άνθρωπος που ύμνησε και τραγούδησε τους αγώνες, τους καημούς και τη μεγαλοσύνη της Ρωμιοσύνης.
Εκ μέρους όλων των μελών του Συλλόγου «Μίκης Θεοδωράκης – Μουσείο Ζάτουνας» θέλω να εκφράσω τις πιο θερμές μας ευχαριστίες στον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης μας για την ομόφωνη απόφασή που λάβατε να ανακηρύξετε τον Μίκη Θεοδωράκη Επίτιμο Δημότη της Καλαμάτας, τη χρονιά μάλιστα που γιορτάζουμε τα 95χρονα του. Δυστυχώς , λόγω της πανδημίας οι εκδηλώσεις αυτές δε θα είναι εκείνες που θα έπρεπε για να τιμηθεί ο Μέγας Μίκης.
Ο Σύλλογος μας ιδρύθηκε σε ένδειξη τιμής για τον Μίκη, αλλά και για να διατηρήσει ζωντανή στην ιστορική μνήμη της Ζάτουνα, που αποτελεί έναν από τους πολλούς τόπους που εξορίστηκε στην περίοδο της δικτατορίας. Νιώθουμε συνεπώς ξεχωριστή χαρά και ικανοποίηση , γιατί εσείς ως Δημοτικό Συμβούλιο και ο Δήμαρχος, ανταποκριθήκατε στην πρόταση μας να τιμηθεί ο Μίκης και πήρατε αυτή τη σημαντική για την πόλη μας απόφαση.
Κυρίες και κύριοι, ‘Ο,τι και να πούμε εμείς για τον Μίκη είναι πολύ λίγο, γιατί έχουν μιλήσει γι’ αυτόν παγκόσμιες προσωπικότητες της τέχνης, του πολιτισμού, των γραμμάτων, της πολιτικής και κοινωνικής ζωής, αλλά και όλοι οι μεγάλοι επαναστάτες του 20ου αιώνα.
Σήμερα 2 Νοεμβρίου είναι η ημέρα που γεννήθηκε ο μεγάλος νομπελίστας ποιητής μας, ο Οδυσσέας Ελύτης, ο ποιητής του Άξιον Εστί που το μετέτρεψε σε λαϊκό ορατόριο της Ρωμιοσύνης ο Μίκης. Θα επαναλάβω, λοιπόν, τα λόγια του ίδιου του Ελύτη για τον Μίκη : «Λογίζομαι ευτυχής που έτυχε να ζω στα ίδια χρόνια με τον Μίκη Θεοδωράκη». Όταν ο τεράστιος Ελύτης λέει κάτι τέτοιο ,εμείς οι μικροί πώς πρέπει να αισθανόμαστε γι’ αυτόν τον παγκόσμιο άνθρωπο που πάντρεψε τη μουσική με την ποίηση και αφιέρωσε τη ζωή του στην τέχνη και στον διαρκή αγώνα για ΕΝΑΝ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΚΟΣΜΟ, ΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΙΟ ΔΙΚΑΙΗ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΔΕΛΦΟΣΥΝΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, ΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΑΘΕΣΗ ΤΩΝ ΛΑΩΝ;
Από 18 χρονών, όταν για πρώτη φορά συλλαμβάνεται και βασανίζεται απ’ τις κατοχικές δυνάμεις μετά τη μεγάλη διαδήλωση της 25ης Μαρτίου του 1943, μέχρι σήμερα που έγραψε το ιστορικό του άρθρο για την καταδίκη της Χρυσής Αυγής, ο Μίκης δεν έπαψε να αγωνίζεται για την Ελλάδα και το δίκιο, για τη δημοκρατία, την εθνική ανεξαρτησία και την κοινωνική δικαιοσύνη. Μα πάνω απ’όλα , όμως, χιλιοτραγούδησε τη Ρωμιοσύνη είτε διαλαλώντας «Τη ρωμιοσύνη μην την κλαίς εκεί που πάει να σκύψει», είτε δίνοντας ελπίδα με το «σώπα όπου να ‘ναι θα σημάνουν οι καμπάνες», είτε υπενθυμίζοντας με αγωνιστικό πείσμα ότι «αυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας» , είτε καλώντας τους συνοδοιπόρους σε όλο τον κόσμο να δείξουν αλληλεγγύη με το «μη παρακαλώ σας, μη λησμονάτε τη χώρα μου». Γιατί ο Μίκης δεν ήταν μόνο θεωρητικός, ένας διανοούμενος, αλλά έζησε κάνοντας πράξη τα πιστεύω του και αγωνίστηκε για μια καλύτερη πατρίδα σε όλες τις ιστορικές περιόδους της χώρας, στην κατοχή , την αντίσταση, τον εμφύλιο, για Κυπριακό, το 114 με τους Λαμπράκηδες, στον αγώνα ενάντια στη δικτατορία των συνταγματαρχών, αλλά και στη σύγχρονη χούντα των τραπεζών και των μνημονίων.
Το ηθικό ανάστημα του μέγιστου αυτού ανθρώπου αποδεικνύεται από το γεγονός ότι παρότι πέρασε και βασανίστηκε σε πολλούς τόπους εξορίας και κυρίως στο κολαστήριο της Μακρονήσου, έγραψε και μελοποίησε το «Δυο γιούς είχες μανούλα μου… ο ένας για την ανατολή κι ο άλλος για τη δύση και συ στη μέση μοναχή κοιτάς ρωτάς τον ήλιο».
Χωρίς τον Μίκη δεν θα γνωρίζαμε τα αριστουργήματα των μεγάλων μας ποιητών, του Οδυσσέα Ελύτη, του Γιάννη Ρίτσου, του Γιώργου Σεφέρη, του Άγγελου Σικελιανού, του Τάσου Λειβαδίτη, του Κώστα Βάρναλη, αλλά και άλλων παγκόσμιων δημιουργών όπως του Πάμπλο Νερούδα, του Ναζίμ Χικμέτ και άλλων πολλών. Η μουσική του Μίκη δεμένη με την ποίηση έγινε η παγκόσμια γλώσσα που δονεί και κινητοποιεί τους απανταχού εξεγερμένους και καταπιεσμένους, τους λαούς που διεκδικούν και αγωνίζονται για μια καλύτερη θέση στον ήλιο.
Μίκη, της Ρωμιοσύνης,
Μίκη, της ανθρωπότητας,
Μίκη, του αγώνα
Ναι, πρέπει να επαναλάβουμε και εμείς, όλοι μας, τα λόγια του Ελύτη «είμαστε πάρα πολύ τυχεροί που ζούμε την εποχή που ζεις και συ Μίκη και παίρνουμε μπόι απ’ τη μεγαλοσύνη σου».
Μίκη, σε ευχαριστούμε που δίδαξες και μας διδάσκεις να αγαπάμε τον τόπο μας, αλλά και όλους τους λαούς του κόσμου και να αγωνιζόμαστε για τον ΑΝΘΡΩΠΟ, για την ειρήνη και το δίκιο , για να ‘ναι λεύτερη η πατρίδα και πανανθρώπινη η λευτεριά.
Μίκη, σου χρωστούμε πολλά γιατί μας χάρισες τη Δραπετσώνα, το Σαββατόβραδο, τα τραγούδια του ΑΓΩΝΑ, το ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ, τον ΕΠΙΤΑΦΙΟ τα τραγούδια της ΡΩΜΙΟΣΥΝΗΣ , και τόσα άλλα που τραγουδάμε όχι μόνο εμείς αλλά και όλοι οι λαοί του κόσμου που παλεύουν για ένα αύριο πιο φωτεινό, για έναν ουρανό πιο γαλανό, για περισσότερο φως, από την Κύπρο μέχρι την Κούβα και απ’ την Χιλή μέχρι την Παλαιστίνη .
Να είσαι χιλιόχρονος, Μίκη μας, για να γιορτάσουμε τα 100χρονα σου με εκδηλώσεις αντάξιες της μεγαλοσύνης σου και της προσφοράς σου στην πατρίδα μας και στο λαό μας, σε όλους τους λαούς του κόσμου , σε όλη την ανθρωπότητα.
Μίκη, θα συνεχίσουμε μέχρι να δούμε τις αμυγδαλιές ν’ ανθίζουν και τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο.
Μίκη σ’ ευγνωμονούμε που μας έδειξες το δρόμο για ν’ ανεβούμε λίγο ψηλότερα».
«ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΗΛΙΕ ΝΟΗΤΕ»
Η συγκινητική τελετή ολοκληρώθηκε με έναν ιδιαίτερο τρόπο, καθώς ο καθηγητής κιθάρας του Δημοτικού Ωδείου Καλαμάτας και καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Κιθάρας Καλαμάτας, Αντώνης Κουφουδάκης, απέδωσε μοναδικά με την κιθάρα του το «Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ…».