Ο Θουκυδίδης στο δεύτερο βιβλίο της Ιστορίας του, μετά το τέλος, των πολεμικών γεγονότων του πρώτου έτους του Πελοποννησιακού πολέμου (431 π.Χ.), παρεμβάλλει τον Επιτάφιό του, τον λόγο που εκφώνησε ο Περικλής στον Κεραμικό, για να τιμήσει τους νεκρούς των μαχών. Ένας λόγος μοναδικός, που περιγράφει το δημοκρατικό πολίτευμα και το φρόνημα των Αθηναίων, που έχει προκαλέσει και προκαλεί το γενικό θαυμασμό από την εποχή που γράφηκε ως σήμερα. Είναι ένας λόγος που διδάσκει ως και σήμερα τη δημοκρατία, την ελευθερία και την αγάπη για την πατρίδα.