«Τα θεμέλιά μου στα βουνά», είναι το νέο έργο του Μίκη Θεοδωράκη, ένα διπλό cd που κυκλοφόρησε από τη LEGEND και συγκεντρώνει 37 λαϊκά τραγούδια του (ζεϊμπέκικα, απτάλικα, χασάπικα κι ασίκικα). Ένας δίσκος που δεν πρέπει να λείπει από μια καμιά δισκοθήκη.Ο ίδιος ο Θεοδωράκης μιλά με βαθύ στοχασμό για το νέο του έργο. Γράφει – στο ένθετο της έκδοσης:
«Τα θεμέλιά μου στα βουνά και τα βουνά σηκώνουν οι λαοί στον ώμο τους -και πάνω τους η μνήμη καίει- άκαυτη βάτος». Αυτός ο στίχος από το Άξιον Εστί του Ελύτη ήρθε στο νου μου όταν -μετά από έναν περίπου χρόνο- ολοκληρώθηκε η προσπάθεια να βγει στην επιφάνεια όσο γινότανε πιο τέλεια το έργο που έχετε στα χέρια σας. Ένα σύγχρονο σπονδυλωτό «Χορικό» με κορυφαία την Γλυκερία και με «υμνωδούς» μια πλειάδα από τους σύγχρονους βάρδους του ελληνικού λαού.
Ο Ρυθμός δεν καθορίζει μόνο το Σύμπαν και τη Ζωή. Καθορίζει προπαντός τη Μουσική, που κατά τον Πυθαγόρα είναι η ουσία του Σύμπαντος, άρα και της Ζωής. Ο Ρυθμός «χτίζεται» πάνω στον Χρόνο, όπως το πουρνάρι «χτίζεται» με τις βαθειές του ρίζες πάνω στο άγονο χώμα, κυριαρχεί στα ελληνικά βουνά αψηφώντας τη δίψα και τη θύελλα. Από τα τραγούδια μας, που είναι Τραγούδια-Δέντρα, Τραγούδια-Θάμνοι, Τραγούδια-Λουλούδια και Τραγούδια-Πουρνάρια, τα τελευταία είναι τα Λαϊκά, γιατί μονάχα αυτά έχουν ρυθμούς-ρίζες, που «βιδώνουν» βαθειά στο χρόνο και στο χώμα των ανθρώπων, που δεν φοβούνται τη δίψα και τη θύελλα, ακριβώς όπως τα πουρνάρια, και που τoυς αρέσει να κατοικούν εκεί που οι λαοί σηκώνουν στον ώμο τους τα βουνά-ζωή τους, που πάνω τους η μνήμη καίει.
Οι δικοί μας λαϊκοί ρυθμοί, που το κάθε τους «χτύπημα» γίνεται και ένα θεμέλιο, είναι ο Συρτός Χανιώτικος, ο Πεντοζάλnς, ο Τσάμικος, που δίνουν τα χέρια τους στον Ζεϊμπέκικο, τον Απτάλικο, τον Ασίκικο και τον Χασάπικο, κι έτσι πάνω σ’ αυτά τα θεμέλια «χτίζονται» οι Έλληνες και ταξιδεύουν μες στον Χρόνο. Όσες εποχές κι αν περάσουν, όσες ξηρασίες και όσες θύελλες κι αν μας δοκιμάζουν, η Ελλάδα προχωρεί χάρη στους “ρυθμούς-θεμέλια”, κι όποια άλλη μόδα περάσει από πάνω της είναι σαν βροχή ή ακόμα και σαν καταιγίδα, που την πίνει τελικά το διψασμένο της χώμα και την ξερνά στις θάλασσες που μας αγκαλιάζουν, όμορφες και γαλάζιες αλλά και αυστηρές σαν Καρυάτιδες, που είναι ταγμένες να στηρίζουν μέσα απ’ τους αιώνες τα πουρνάρια και τα τραγούδια με τις ζωντανές ρίζες και τoυς ρυθμούς-θεμέλια, που μας τρυπάνε, μας πονάνε, μας ομορφαίνουν και μας ορίζουν.
Και τώρα σας παραδίδω συγκεντρωμένα παλιά και νεότερα «θεμέλια» της μουσικής μου, θεωρώντας πως όλα μαζί συγκροτούν ένα μεγάλο σύγχρονο «χορικό», ίσως από τα ωραιότερα που αξιώθηκα ως σήμερα να γράψω, αποκαλύπτοντας τελικά ένα μουσικό πρόσωπο που λίγοι το ξέρουν, γιατί είναι συνδεδεμένο με εποχές και εμπειρίες που δεν θέλουμε να θυμόμαστε, ούτε να μιλάμε γι’ αυτές, άγνωστες – αν και κυρίως αυτές έχουν το θεμέλιά τους στα βουνά, στα πουρνάρια και στoυς ρυθμούς που μας θεμελιώνουν.
Ήταν όνειρό μου να μπορέσω να δείξω ένα κομμάτι του αληθινού εαυτού μου, έστω κι αν η αγριότητα της γενικευμένnς εμπορευματοποίησης κάνει το όποιο σημερινό ελληνικό καλλιτεχνικό εγχείρημα να μοιάζει με ένα μπουκάλι με μήνυμα που ρίχνει ο ναυαγός στη θάλασσα με την ελπίδα πως κάποιος θα το βρει πριν να είναι πολύ αργά, και όχι μόνο για τον ναυαγό.
Αθήνα 29 Ιουλίου 2008, Mίκnς Θεοδωράκης
Η σπουδαία ερμηνεύτρια, η Γλυκερία, ταπεινά, δηλώνει: «Ο μουσικός μου δρόμος με οδήγησε στα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη, τραγούδια με βαθιές ρίζες που φτάνουν στο κέντρο της ύπαρξής μας, που τρέφονται από την ουσία της ζωής και ανθίζουν και καρπίζουν, για να ανυψώσουν το πνεύμα, να ευφράνουν την καρδιά και να τέρψουν τις αισθήσεις».Τρία τραγούδια ερμηνεύει ο Πασχάλης Τερζής και δύο ο Δημήτρης Μπάσης. Συμμετέχει ο Γιώργος Νταλάρας μαζί με τη Γλυκερία σ’ ένα τραγούδι.
Τα τραγούδια του δίσκου
CD #1
- Κάποτε θα ‘ρθουν (Λευτέρης Παπαδόπουλος)
- Κοίτα με στα μάτια (Μιχάλης Γκανάς)
- Σαββατόβραδο (Τάσος Λειβαδίτης)
- Σε ποιο βουνό (Χρήστος Κολοκοτρώνης)
- Στην Ανατολή (Μίκης Θεοδωράκης)
- Στα περβόλια (Μίκης Θεοδωράκης) – Πασχάλης Τερζής
- Στράτα τη στράτα (Νίκος Γκάτσος)
- Άγγελος δραπέτης (Λευτέρης Παπαδόπουλος) 9. Η πόρτα μου ανοιχτή (Μάνος Ελευθερίου)
- Μπήκε ο Χάρος στο κελί (Λευτέρης Παπαδόπουλος) – Δημήτρης Μπάσης
- Μια φυλακή (Μίκης Θεοδωράκης)
- Βραδιάζει (Δημήτρης Χριστοδούλου)
- Χωρίς φεγγάρια (Κώστας Τριπολίτης)
- Έχω μια αγάπη (Τάσος Λειβαδίτης) – Γλυκερία, Γιώργος Νταλάρας
- Μες στην ταβέρνα(Μίκης Θεοδωράκης)
- Βροχή (Λευτέρης Παπαδόπουλος) – Πασχάλης Τερζής
- Άπονες εξουσίες (Μιχάλης Κακογιάννης)
CD #2
- Μέρα Μαγιού (Γιάννης Ρίτσος)
- Το γεράκι (Λευτέρης Παπαδόπουλος)
- Αγάπη δίχως άκρη (Νίκος Γκάτσος)
- Βάρδια (Λευτέρης Παπαδόπουλος)
- Θα ρίξω πέτρα στη ζωή (Νίκος Γκάτσος)
- Το ταξίδι (Μίκης Θεοδωράκης)
- Δραπετσώνα (Τάσος Λειβαδίτης) – Πασχάλης Τερζής
- Μια νυχτερίδα στη σκεπή (Μάνος Ελευθερίου)
- Στο έρημο λιμάνι (Χρήστος Κολοκοτρώνης)
- Ο ουρανός είναι κλειστός (Ερρίκος Θαλασσινός)
- Μέσα σε κήπο κάθισα (Μάνος Ελευθερίου)
- Τα παραθύρια ορθάνοιχτα (Μιχάλης Κακογιάννης)
- Τη ζωή μου έχω χάσει (Κώστας Τριπολίτης)
- Και δε μίλησε κανείς (Γιάννης Καλαμίτσης)
- Μάνα, το μάννα τ’ ουρανού (Μάνος Ελευθερίου)
- Επιτύμβιο (Γιάννης Ρίτσος)
- Βογγά το κάστρο τ’ Αναπλιού (Βαγγέλης Γκούφας)
- Το όνειρο (Μίκης Θεοδωράκης) – Δημήτρης Μπάσης
- Είν’ ο καημός μου ένα πουλί (Ερρίκος Θαλασσινός)