Εγκαινιάστηκε το Μουσείο Οδυσσέα Ελύτη στην Πλάκα από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, παρουσία της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, μια μέρα πριν από τα “γενέθλια” του νομπελίστα ποιητή (2/11/1911).
“Ο Οδυσσέας Ελύτης έγραψε κάποτε για τον ‘κόσμο τον μικρό τον μέγα’. Σήμερα, 113 χρόνια από τη γέννησή του, εγκαινιάζουμε το Μουσείο Ελύτη, δημιουργώντας ουσιαστικά μια κιβωτό του έργου του. Δηλαδή μια ζωντανή κοιτίδα της νεοελληνικής ποίησης και σκέψης”, τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του για το μουσείο που “γίνεται ένα ακόμα σημαντικό ορόσημο στη μακραίωνη πολιτιστική διαδρομή της χώρας”. “Το σημερινό γεγονός ήταν ένα ιστορικό χρέος της πολιτείας”, αλλά και “μια τρανή απόδειξη ότι προτεραιότητά μας είναι η επένδυση στον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό”, είπε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός.
“Απόψε εδώ ευοδώθηκε μια ιδέα της Ιουλίτας Ηλιοπούλου, κοινωνοί της οποίας γίναμε το 2013”, δήλωσε στην ομιλία της η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, αναφερόμενη στο μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του ΥΠΠΟ και της ΑΜΚΕ ‘ΑΕΡΤΟΝ’, στην οποία παραχωρείται το οίκημα που αποκατέστησε το ΥΠΠΟ έχοντας αναλάβει να καλύπτει τις λειτουργικές δαπάνες του Μουσείου. “Έτσι η πολιτεία αποδίδει το Μουσείο ως ελάχιστο δείγμα τιμής στο έργο ενός από τους εμβληματικότερους εκπροσώπους των νεότερων ποιητικών γραμμάτων”, σημείωσε μεταξύ άλλων η υπουργός Πολιτισμού.
Η δημιουργία του Μουσείου Οδυσσέα Ελύτη στην Πλάκα, που θα φιλοξενεί το πολύτιμο αρχειακό υλικό και θα διαφυλάξει το έργο του Νομπελίστα ποιητή, επισφραγίστηκε με Μνημόνιο Συνεργασίας, το οποίο υπέγραψαν η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη και η Πρόεδρος του ΔΣ της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «ΑΕΡΤΟΝ» Ιουλίτα Ηλιοπούλου.
Η χρήση του κτηρίου και των δύο βοηθητικών κτισμάτων, ιδιοκτησίας του ΥΠΠΟΑ, στη συμβολή των οδών Διοσκούρων και Πολυγνώτου, παραχωρείται στην «ΑΕΡΤΟΝ», μετά την περαίωση των εργασιών αποκατάστασης του, το καλοκαίρι 2023. Το ΥΠΠΟΑ, θα επιχορηγήσει τη λειτουργία του Μουσείου και θα παράσχει εξειδικευμένη τεχνογνωσία και υποστήριξη στη λειτουργία του χώρου, που θα διαχειρίζεται η «ΑΕΡΤΟΝ». Οι διαδικασίες για την δημιουργία του χώρου και οι εργασίες της αποκατάστασης του κτηρίου ξεκίνησαν τον Δεκέμβριο του 2020.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Από τον Σεπτέμβρη 2019 η στρατηγική μας είναι να αναδείξουμε και να αποδώσουμε πολιτιστικές χρήσεις σε κτήρια -ενδιαφέροντα δείγματα της αθηναϊκής αστικής αρχιτεκτονικής- τα οποία να αποδεικνύουν την ιστορική συνέχεια της πρωτεύουσας, αποτελώντας πόλους ενδιαφέροντος για τους επισκέπτες της πόλης των Αθηνών. Στα πλαίσιο αυτό αναγνωρίζοντας τη μεγάλη προσφορά του κορυφαίου Έλληνα, Νομπελίστα, δημιουργούμε το Μουσείο Οδυσσέα Ελύτη, το οποίο θα στεγάσει το έργο του ποιητή που έσκυβε στις πηγές της ελληνικότητας, ενώ ταυτόχρονα ήταν ο πρώτος που δεχόταν τις επαναστατικές θεωρίες του μοντέρνου κινήματος. Το Μουσείο Ελύτη στην Πλάκα θα δώσει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να έρθουν σε επαφή με την αισθητική, τη λιτή ζωή του ποιητή, αλλά και την αντίληψη του για την Τέχνη. Η ακριβής αναπαράσταση του γραφείου του, του χώρου εργασίας του, τα προσωπικά αντικείμενα που θα εκτίθενται, το πολύτιμο αρχειακό και εκθεσιακό υλικό, με την επιμέλεια της Ιουλίτας Ηλιοπούλου, που διαφυλάττει ευλαβικά την κληρονομιά του μεγάλου ποιητή, θα κάνουν το Μουσείο Ελύτη, κιβωτό της συλλογικής μυθολογίας του και του εθνικού έργου του».
Η Ιουλίτα Ηλιοπούλου σημείωσε «Είναι ιδιαίτερα σημαντικό και συγκινητικό για μένα το γεγονός της δημιουργίας ενός χώρου, εκθεσιακού και μελέτης για τον Οδυσσέα Ελύτη. Ένα σπίτι που θα στεγάσει κάτι από το υλικό μέρος της ζωής του, κάτι από την αισθητική και την λιτότητα που πρέσβευε. Ευχαριστώ την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη για την απόφασή της να πραγματοποιηθεί μια ιδέα που εκκρεμούσε χρόνια. Εύχομαι να είναι επωφελής για όλους».
Το έργο του Οδυσσέα Ελύτη, ποίηση και πεζά, τα εικαστικά του έργα, οι πολλές μελοποιήσεις, οι ακόμη περισσότερες μεταφράσεις, αλλά και οι οικουμενικής σημασίας αξίες που προβάλλονται μέσα από τα κείμενά του, καθιστούν επιτακτική την συστηματική προβολή, αλλά και την σωστή διαφύλαξη ενός σημαντικού μέρους του προσωπικού του αρχείου.
Στο κτήριο σχεδιάζονται χώροι για την έκθεση, αλλά και τη φύλαξη του Αρχείου Ελύτη, όπως και για το σπουδαίο οπτικό υλικό, το οποίο προβάλλει το πολυποίκιλο έργο του. Ταυτόχρονα, μέσα από φωτογραφίες, κείμενα, ηχητικό και οπτικό υλικό παρουσιάζεται ανάγλυφα η ζωή του Ποιητή.
Το Αρχείο Ελύτη βρίσκεται και παραμένει στην κατοχή της Ιουλίτας Ηλιοπούλου, η οποία είχε και την πρωτοβουλία της πρότασης προς το Υπουργείο Πολιτισμού, το 2013.
Στο κτήριο δημιουργούνται χώροι για την έκθεση, αλλά και τη φύλαξη του Αρχείου Eλύτη, όπως και για το σπουδαίο οπτικό υλικό, το οποίο προβάλλει το πολυποίκιλο έργο του. Ταυτόχρονα, μέσα από φωτογραφίες, κείμενα, ηχητικό και οπτικό υλικό παρουσιάζεται ανάγλυφα η ζωή του ποιητή, ενώ αποκαθίσταται το γραφείο του με προσωπικά του αντικείμενα. Το Αρχείο Ελύτη βρίσκεται σήμερα στην κατοχή της κ. Ιουλίτας Ηλιοπούλου, η οποία είχε και την πρωτοβουλία της πρότασης προς το Υπουργείο Πολιτισμού, το 2013. Οι μελέτες αποκατάστασης του κτηρίου -προσφορά των μελετητικών γραφείων Α. Σαμαρά (αρχιτεκτονική μελέτη) και Π. Παναγιωτόπουλου (στατική μελέτη)- εγκρίθηκαν από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, τον Ιούλιο 2013.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «ο Οδυσσέας Ελύτης, με τον θησαυρό της ποίησής του, τίμησε την Ελλάδα και την ελληνική γλώσσα ταξιδεύοντας τες πάνω σε “λοξές δελφινιών ράχες”, στα πέρατα του κόσμου. Η δημιουργία ενός χώρου μελέτης και προβολής του έργου του, είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής στον σπουδαίο Έλληνα ποιητή. Ερευνητές, αλλά και πολίτες, σύγχρονοι και επιγενόμενοι, θα μπορούν να γνωρίζουν την δύναμη του έργου του Ελύτη, να μελετούν την αξία της ποίησής του σ’ έναν χώρο αφιερωμένο στην προσωπικότητα, στη ζωή, στην πολύτιμη εθνική παρακαταθήκη, με την οποία πλούτισε την χώρα. Η ευγνωμοσύνη μας στην κ. Ηλιοπούλου είναι βαθύτατη. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ολιγώρησε από το 2014 για την ολοκλήρωση του φακέλου των μελετών και την εξεύρεση των πόρων για την υλοποίηση του έργου. Οφείλομε να ολοκληρώσομε την αποκατάσταση του κτηρίου το συντομότερο. Το οφείλομε στον Ποιητή και στην πνευματική του παρακαταθήκη».
Χρήση των χώρων
Στο ισόγειο τοποθετείται ο χώρος υποδοχής του κοινού, ο χώρος έκθεσης – παράθεσης πληροφοριών και παρουσίασης σημαντικών σταθμών της ζωής και του έργου του ποιητή και το γραφείο του. Ο χώρος έκθεσης περιλαμβάνει χρονολόγιο -συσχετισμό με γεγονότα του 20ού αιώνα, πρώτες εκδόσεις (52 βιβλία), χειρόγραφα, έργα ζωγραφικής – κολάζ του Ελύτη ή έργα που ο ίδιος αγαπούσε και στα οποία έχει αναφερθεί, ενδεικτικές μεταφράσεις, δυνατότητα ακρόασης ηχητικών ντοκουμέντων ή και προβολής κινηματογραφικού υλικού κ.α.
Στον όροφο δημιουργείται χώρος πληροφοριών για το κοινό, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων για διαλέξεις, συνέδρια, εκπαιδευτικά προγράμματα, αλλά και μουσικές και ποιητικές εκδηλώσεις, και μικρό καφέ με θέα στην Ακρόπολη, το λόφο της Πνύκας και το Αστεροσκοπείο, το οποίο θα λειτουργεί και ως foyer της αίθουσας εκδηλώσεων.
Το υπόγειο χρησιμοποιείται ως βιβλιοθήκη – σπουδαστήριο, με βιβλία, περιοδικά (περίπου 1000 τίτλοι), δίσκους, φωτογραφικό, ηχητικό και κινηματογραφικό υλικό και θα διαθέτει υπολογιστές. Οι μελετητές θα έχουν πρόσβαση στο σύνολο των εκδόσεων, ελληνικών και ξένων, σε αφιερώματα και βιβλία για το έργο του Ελύτη. Σε ειδικό χώρο θα φυλάσσεται αρχειακό υλικό, που δεν θα εκτίθεται, σημειωματάρια εργασίας, αποκόμματα τύπου, αρνητικά φωτογραφιών και έργων, αφίσες, προγράμματα κλπ.
Πηγή: digitalculture.gov.gr