του Γιώργου Αγοραστάκη
Στις 19 του Οκτώβρη ανεβαίνει στη Royal Opera House, Covent Garden του Λονδίνου το μπαλέτο του Μίκη Θεοδωράκη “Αντιγόνη”, σε σκηνοθεσία Τζον Κράνκο, με πρωταγωνιστές τους: Μαργκότ Φοντέιν και Ρούντολφ Νουρέγιεφ, και σημειώνει τεράστια επιτυχία. Τη μουσική άρχισε να γράφει το 1958 στο Παρίσι και ολοκλήρωσε του καλοκαίρι του 1959 στο Γαλατά στα Χανιά. Το έργο βασίζεται στη τραγωδία του Σοφοκλή.
Η υποδοχή του έργου από το κοινό και από τον τύπο στο Λονδίνο είναι θριαμβευτική.
Μεταφέρεται σχετικό δημοσίευμα του «Κήρυκα» στα Χανιά.
Θριαμβευτική υποδοχή του Χανιώτη Συνθέτη στο Λονδίνο με το χορόδραμα «Αντιγόνη» από τον αγγλικό τύπο και το ραδιόφωνο. Αποθεώθηκε στην πρεμιέρα του έργου.
Η εφημερίδα των Χανίων «Κήρυξ» αναμεταδίδει τις δημοσιεύσεις και τα σχόλια του Αγγλικού Τύπου και Ραδιοφώνου (Times, B.B.C.) για την παράσταση της «Αντιγόνης» στο Κόβεντ Γκάρντεν.
«Ο καλλιτεχνικός συνεργάτης του ραδιοφωνικού σταθμού του Λονδίνου (B.B.C.) είπε μεταξύ άλλων και το εξής: «Με σπάνιον ενδιαφέρον το κοινόν του Λονδίνου ανέμενε την εκτέλεσιν του χοροδράματος «Αντιγόνη». Ο τύπος είχε αναγράψει ότι οι κύριοι συντελεσταί του χοροδράματος ήσαν οι διεθνώς γνωστοί καλλιτέχναι Κράνκο, χορογράφος, Θεοδωράκης, μουσουργός, Ταμάγιο, σκηνοθέτης, και Μπεριόσοβα, χορεύτρια. Η μεγαλοπρεπής αίθουσα της Βασιλικής Όπερας ήτο κατάμεστη. Παρόντες ο υπουργός των Εξωτερικών κ. Σέλγουϊν Λόϋντ, ο εκ των αρχηγών του Εργατικού Κόμματος κ. Μπέβαν, πολλοί βουλευταί, ο Πρέσβυς της Ελλάδος κ. Σεφεριάδης (Γιώργος Σεφέρης), οι Έλληνες εν Λονδίνω διπλωμάται και άπειροι άνθρωποι του πνεύματος, της τέχνης και της δράσεως. Οι περισσότεροι εξ αυτών με επίσημον ένδυμα έδιδον τον τόνον της επισημότητος της παραστάσεως.
Η μουσική του κ. Θεοδωράκη ήτο πολύ ενδιαφέρουσα. Ο κ. Θεοδωράκης παρουσιάσθη με αρκετήν πείραν. Είχε ήδη συνθέσει πέντε χοροδράματα. Η μουσική του επέτυχε απολύτως να μεταδώση τα συναισθήματα του έργου, να θριαμβεύση και να ενσαρκώση όλην την λεβεντιάν της πατρίδος του. Οι κριτικοί ομοθύμως επήνεσαν την μουσικήν του κ. Θεοδωράκη. Εις εκ των κριτικών την εχαρακτήρισεν ως υπέροχον. Ο μουσικός κριτικός του Νιούς Κρόνικλ τονίζει την επιδειξιότητα με την οποία ο κ. Θεοδωράκης χρησιμοποιεί τις μελωδίες του. Ως μουσική περιγραφή των πλαστικών εικόνων αποτελεί υπέροχον κατόρθωμα. Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι, λέγει, πραγματικόν εύρημα δια πάντα χορογράφον. Οι Τάιμς με ενθουσιασμό χαρακτηρίζουν την μουσική του κ. Θεοδωράκη ως μεγαλοπρεπεπή και υπέροχον. Το χορόδραμα θεωρούν ως ταιριασμένο κράμα της μουσικής του Θεοδωράκη και της χορογραφίας του Κράνκο. Γενικά απεδείχθη ότι ο Θεοδωράκης είναι από τους πιο ελπιδοφόρους συνθέτας για μπαλλέτα».
Εξ επιστολής ληφθείσης εκ Λονδίνου πληροφορούμεθα ότι ο κ. Θεοδωράκης μετά των λοιπών συντελεστών της «Αντιγόνης» ανεκλήθησαν δέκα εξ φοράς επί σκηνής πράγμα το οποίον δίδει την πραγματικήν εικόνα της επιτυχίας. Ο Γενικός Διευθυντής της Βασιλικής Όπερας εχαρακτήρισε την μουσικήν του κ. Θεοδωράκη ως την σημαντικωτέραν που γράφηκε για μπαλλέτο μετά τον Στραβίνσκι. «Θα είμεθα ευτυχείς, του είπεν, εάν ηθέλατε να εργασθήτε ακόμη για μας» και του παρήγγειλε εύθυς αμέσως ένα καινούργιο μπαλλέτο για 3 πράξεις. Η Μάργκοτ Φονταίν εξεδήλωσε τη χαρά της και την επιθυμίαν της να χορέψη εις χορόδραμα με μουσικήν του κ. Θεοδωράκη. Ο κ. Ανιούριν Μπέβαν συγχαίρων τον κ. Θεοδωράκην εβεβαίωσεν ότι είναι το σημαντικώτερον έργον που είδε για μοντέρνο μπαλλέτο. Ο πρεσβευτής της Ελλάδος κ. Σεφεριάδης βαθύτατα ικανοποιημένος από το έργον εκάλεσε την επομένην τον κ. Θεοδωράκη εις γεύμα. Ο Αλέξης Μινωτής εχαρακτήρισε την μουσικήν μεγαλοφυά και καταπληκτικήν. Επί τη ευκαιρία εγένετο γνωστόν ότι ο κ. Μινωτής θα συνεργασθή μετά του κ. Θεοδωράκη εις το Φεστιβάλ της Επιδαύρου το προσεχές θέρος.
Απ’ αυτές τις δημοσιεύσεις αναγγέλθηκαν δυο γεγονότα, που θα ακολουθούσαν αργότερα:
Η συνάντηση του Μίκη με το Σεφέρη στο σπίτι του στο Λονδίνο απ’ όπου ξεκίνησε η συνεργασία του με το μεγάλο ποιητή.
Η συνάντηση του Μίκη με τον Αλέξη Μινωτή και η παραγγελία που του έδωσε για την μουσική στην τραγωδία «Φοίνισσες»
Και όμως μέσα σ’ αυτή την θριαμβευτική επιτυχία, ο Θεοδωράκης ενώ υποκλινόταν στο κοινό του που τον αποθέωνε, σκεφτόταν άλλα.
Ενώ είχε φτάσει στην κορυφή, όπου ελάχιστοι κλασικοί συνθέτες το καταφέρνουν σ’ αυτή την ηλικία, ταυτόχρονα αποφάσιζε να αλλάξει δρόμο. Αποφάσιζε να εγκαταλείψει τις μεγάλες σάλες, τα παπιγιόν και τα φράκα, να χαράξει μια άλλη πορεία στην μουσική που να τον φέρει κοντά στον ελληνικό λαό.