Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα: Ένα ελληνικό μουσικό πορτρέτο στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στις 10 Ιουνίου 2022, Ίδρυμα Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος
Συναυλία: Κύκλος Μίκης Θεοδωράκης
Άρτεμις Μπόγρη, μέτζο-σοπράνο
Γιώργος Κωνσταντίνου, πιάνο
Ένα ελληνικό μουσικό πορτρέτο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα μέσα από εξαιρετικά έργα για φωνή και πιάνο θα παρουσιάσουν η μέτζο-σοπράνο Άρτεμις Μπόγρη και ο πιανίστας Γιώργος Κωνσταντίνου στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), την Παρασκευή 10 Ιουνίου 2022, στις 20.30. Η συναυλία Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα: Ένα ελληνικό μουσικό πορτρέτο εντάσσεται στον τριετή κύκλο αφιερωμάτων στον Μίκη Θεοδωράκη.
Το πρόγραμμα της συναυλίας περιλαμβάνει τον κύκλο τραγουδιών Romancero gitano του Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος βασίζεται σε επτά ποιήματα του Λόρκα μεταφρασμένα από τον Οδυσσέα Ελύτη, σε μια παράσταση γεμάτη θεοδωρακικά καλειδοσκοπικά μουσικά θραύσματα και ονειρικές εντυπώσεις του Λόρκα. Η συναυλία θα περιλαμβάνει επίσης τα Οκτώ τραγούδια του Γιώργου Κουρουπό, βασισμένα στην ποίηση του Λόρκα, τα οποία με τη σειρά τους βασίζονται στις αξιόλογες μεταφράσεις του ποιητή Ανδρέα Αγγελάκη, καθώς και σε παραδοσιακές ισπανικές μελωδίες που επεξεργάστηκε μουσικά ο ίδιος κορυφαίος ποιητής και δραματουργός.
Ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα είχε μια στενή και φλογερή σχέση με τη μουσική. Μάλιστα, αυτή η σχέση προηγήθηκε της στροφής του στη συγγραφή, δεδομένου ότι ως έφηβος ο ποιητής παρακολουθούσε με πάθος μαθήματα μουσικής με τον συνθέτη Antonio Segura, από την ηλικία των έντεκα. Και ήταν στη μνήμη του αγαπημένου του δασκάλου που ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα αφιέρωσε το πρώτο του βιβλίο, Εντυπώσεις και τοπία, που εκδόθηκε σε ηλικία είκοσι ετών. Αργότερα, η φιλία του με τον συνθέτη Manuel de Falla ενίσχυσε το ενδιαφέρον του για την ισπανική μουσική παράδοση, ειδικά εκείνη της πατρίδας του, της Ανδαλουσίας. Αυτό το ενδιαφέρον οδήγησε, μεταξύ άλλων, σε μια σειρά ηχογραφήσεων τραγουδιών που επέλεξε και ενορχήστρωσε ο Λόρκα, ερμηνευμένες από την τραγουδίστρια Encarnación López Júlvez («Αργεντινή») και με τον ίδιο τον Λόρκα να τη συνοδεύει στο πιάνο το 1931 – αυτές οι μεταγραφές δημοσιεύθηκαν σε έντυπη μορφή μόλις τη δεκαετία του 1960, πολλά χρόνια μετά το θάνατο του ποιητή.
Το ιδιαίτερο πάντρεμα λυρισμού και ρηξικέλευθης αισθητικής, η έμπνευση από τη λαϊκή παράδοση και η σύγκρουση με τις αντιδραστικές πολιτικές δυνάμεις της εποχής του είχαν ισχυρό αντίκτυπο στους εκφραστές του ελληνικού μοντερνισμού του 20ού αιώνα. Ξεκινώντας από τη μουσική του εικοσιτριάχρονου Μάνου Χατζιδάκι για την παράσταση του Ματωμένου Γάμου στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν το 1948, η ποίηση του Λόρκα αποτέλεσε έκτοτε τη βάση για μια πληθώρα πολύπλευρων προσεγγίσεων Ελλήνων συνθετών, σε μετάφραση ή στο πρωτότυπο, σε θέατρα, συναυλίες ή μουσικά άλμπουμ.
Ο κύκλος τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη Romancero Gitano, βασισμένος στη μετάφραση επτά ποιημάτων του Λόρκα από τον Οδυσσέα Ελύτη, γράφτηκε αρχικά για την τραγουδίστρια Αρλέτα στις αρχές του 1967, λίγο πριν από την έναρξη της δικτατορίας στην Ελλάδα, εξαιτίας της οποίας το έργο βγήκε στον αέρα. Τελικά, ο κύκλος τραγουδιών ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά το 1970 στο Παρίσι με τη Μαρία Φαραντούρη. Η αρκετά μεταγενέστερη μεταγραφή του έργου για φωνή και πιάνο ολοκληρώθηκε από τον συνθέτη το 1998, ενώ τα Οκτώ τραγούδια βασισμένα στην ποίηση του Λόρκα του Γιώργου Κουρουπό, βασισμένα στις αξιόλογες μεταφράσεις του ποιητή Ανδρέα Αγγελάκη, χρονολογούνται στα πρώτα χρόνια μετά την επιστροφή του συνθέτη από το Παρίσι στην Ελλάδα και ηχογραφήθηκαν το 1988 με τον Σπύρο Σακκά.
Η εκδήλωση «Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα: Ένα Ελληνικό Μουσικό Πορτρέτο» εντάσσεται στο σκέλος προγραμματισμού της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ με τίτλο «ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΑ ΠΡΩΙΝΑ» που εντάσσεται στην Πράξη «ΦΕΣΤΙΒΑΛΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ ΕΛΣ»