Πηγαίος και χειμαρρώδης, όπως πάντα, ο Μίκης Θεοδωράκης, μιλά στο Δρόμο για τις τελευταίες εξελίξεις, τις πρωτοβουλίες που έχει πάρει και αναλύει τις απόψεις του για τα κύρια προβλήματα της κοινωνικής και εθνικής ζωής.
Συνέντευξη στον Μιχάλη Σιάχο στο «Δρόμο της Αριστεράς», 13 Φεβρουαρίου, 2012
Χωρίς διπλωματικές εκφράσεις, με το θάρρος της γνώμης του και χωρίς να μασά τα λόγια του κάνει λόγο για προδότες και προδοσία και δηλώνει ότι μόνο αντισυστημικές – ριζοσπαστικές προτάσεις μπορούν να δώσουν λύση στο κουβάρι των προβλημάτων της χώρας και του λαού. Επίσης, μιλά ξεκάθαρα για την πρωτοβουλία της Ε.ΛΑ.Δ.Α. και τους στόχους της, ενώ σχολιάζει με καυστικό τρόπο τη στάση και τη συμπεριφορά της Αριστεράς.
Στην ομιλία σας, στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννη», ξεκινήσατε λέγοντας ότι «σήμερα βιώνουμε μια μεγάλη εθνική τραγωδία». Θεωρείτε ότι με τη νέα δανειακή σύμβαση παραδίδεται κάθε κυριαρχία και ότι αφαιρείται ακόμα και η τυπική υπόσταση του κράτους;
Η παράδοση της εθνικής μας κυριαρχίας έχει γίνει με το πρώτο Μνημόνιο, που υπήρξε και παραμένει παράνομο, από κάθε άποψη. Κατ’ αρχήν, όπως έχει τονίσει επανειλημμένα ο καθηγητής κ. Κασιμάτης, ούτε οι 300 της Βουλής δεν έχουν δικαίωμα να θέτουν υπό διαπραγμάτευση την ανεξαρτησία και την εθνική κυριαρχία της χώρας μας. Πόσο μάλλον που, τελικά, «πέρασε» με μόνη την υπογραφή του κ. Παπακωνσταντίνου, αντί να συζητηθεί και να ψηφιστεί από τα 3/5 της Βουλής και να κυρωθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Μου κάνει εντύπωση το γεγονός ότι αυτή η καταγγελία που έκανε η Σπίθα από την πρώτη μέρα της ίδρυσής της (1η Δεκεμβρίου 2010) παραμένει ουσιαστικά άγνωστη στο ευρύ κοινό. Διερωτώμαι τι κάνουν τα κόμματα της Αριστεράς στη Βουλή. Γιατί, αν όντως το Μνημόνιο είναι παράνομο, τότε όλες οι πράξεις (δάνεια, τόκοι, φόροι, ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας) είναι παράνομες. Είναι σαν να μην έγιναν! Και πώς μπορεί να γίνεται ακόμα και συζήτηση στη Βουλή με μια κυβέρνηση που παρανομεί; Επομένως, τα έχουν ήδη δώσει όλα και τώρα αυτό το ΟΛΑ το ολοκληρώνουν, το στερεώνουν, το βαθαίνουν και το μονιμοποιούν. Έχουμε γίνει ήδη προτεκτοράτο, αποικία πάνω στην οποία βάζουν και θα βάζουν όλο και πιο σκληρούς όρους, έως ότου μας μεταβάλουν σε λαό καταπτοημένων και πειθαρχημένων ιθαγενών, που θα ζουν μέσα σε μια ερημωμένη χώρα χωρίς ιστορία, χωρίς πολιτισμό και χωρίς δικαιώματα.
Ποια απάντηση πρέπει να δώσει ο λαός σε όσα ετοιμάζονται να υπογράψουν και να ψηφίσουν στη Βουλή;
Σήμερα δεν υπάρχει λαός με την ποιοτική σημασία αυτής της λέξης. Δηλαδή λαός ίσον η δύναμη που γράφει Ιστορία. Η πανσπερμία κομμάτων, ενώσεων, κινημάτων, ομάδων αφοπλίζει τους πολίτες. Ειδικά αυτούς που θίγονται από τα αντιλαϊκά μέτρα. Ξεκινώντας από όσους θέλουν να λέγονται και να είναι αριστεροί που, κατά τη γνώμη μου, έχουν την κύρια ευθύνη, διαπιστώνω ότι δεν υπάρχει η ωριμότητα και η υπευθυνότητα να δουν ότι η πολιτική τους στάση διασπά το λαό. Τον κομματιάζει. Και έτσι τον καθιστά εύκολη λεία στους λυσσασμένους λύκους της εξουσίας -ντόπιας και ξένης. Η διαφορά της σημερινής πολυδιάσπασης από εκείνης του παρελθόντος είναι ότι τώρα οι εχθροί της Ελλάδας και του λαού μας έχουν αποφασίσει για την τελική μας εξαφάνιση. Όσο για τη Βουλή κι αυτούς που τελικά υπογράφουν αυτό το επαίσχυντο κείμενο, μια λέξη μόνο αρμόζει: Προδοσία…
Ακούγονται πολλά -ίσως και κακοπροαίρετα πολλές φορές- σχετικά με το ποιοι ή ποιες συλλογικότητες μπορούν να συμμετέχουν σε ένα παλλαϊκό μέτωπο σωτηρίας του λαού και του τόπου. Έχοντας την εμπειρία πολλών ιστορικών προσπαθειών για μέτωπα, ποιοι θα λέγατε ότι «χωράνε» σήμερα σε μια τέτοια προσπάθεια;
Όπως είπα πιο πριν, στόχος των εχθρών μας είναι ο λαός και η Ελλάδα. Και όταν λέμε «ελληνικός λαός», εννοούμε όλους τους Έλληνες. Εκτός από αυτούς που θεωρούμε προδότες. Δηλαδή όσους ηθελημένα ή αθέλητα υπηρετούν ξένα συμφέροντα και μάλιστα εχθρικά προς τη χώρα μας. Επομένως τα πράγματα είναι απλά και καθαρά. Κι αρχίζω να πιστεύω ότι ορισμένοι δεν θέλουν να αγωνιστούν και πιο πολύ να κινδυνέψουν. Γιατί, φυσικά, ένα Πανεθνικό Παλλαϊκό Μέτωπο θα είναι τόσο δυνατό, ώστε θα προκαλέσει τρόμο στους αντιπάλους μας, που είναι σίγουρο ότι δεν θα μείνουν με δεμένα χέρια. Όπως έλεγε ο ποιητής, «θέλει Αρετήν και Τόλμην η Ελευθερία». Γι’ αυτό κι εγώ θεωρώ όλα αυτά τα ταξικά, τα πλουτοκρατικά και τα διαχωριστικά σαν προφάσεις για να μην γίνει τίποτα. Ή, μάλλον, «ας βολευτούμε όσο γίνεται καλύτερα, έστω και στα στενά περιθώρια του προτεκτοράτου». Κρίμα.
Ο λαός σε ένα ποσοστό που ξεπερνά το 30% απορρίπτει συνολικά το πολιτικό σύστημα. Αυτό το γεγονός είναι θετικό ή μήπως δημιουργεί κινδύνους για στροφή σε πιο αντιδραστικές κατευθύνσεις;
Τη στιγμή που η Αριστερά γενικώς δεν συνειδητοποιεί τον κίνδυνο, ο κ. Καρατζαφέρης έχει βάλει δύο υφυπουργούς προϊσταμένους στο αποκεφαλισμένο -προσφάτως- στράτευμα… Έχει αναγνωριστεί από τα δύο κόμματα εξουσίας ως ισότιμος. Και γενικά συμπεριφέρεται με τα «αποφάσισα» και «κατήγγειλα», ως ο μέλλων πρωθυπουργός. Αυτή είναι η μία όψη της άθλιας προοπτικής που καραδοκεί. Υπάρχουν και διάφορες άλλες. Πάντως, είναι βέβαιο ότι όταν λαός και Αριστερά πιαστούν και πάλι κοιμώμενοι (όπως συνέβη επί χούντας), θα υπάρξει άφθονος χρόνος στις φυλακές και στις εξορίες για νέα αυτοκριτική… Περιττό να σας πω ποιος (μέλος της ηγεσίας της ΕΔΑ) φώναζε: «Ξυπνήστε! Έρχεται δικτατορία. Ας πάρουμε μέτρα» και τον απομόνωναν, για να πιαστούν μετά με τις πιτζάμες… Όμως, γιατί όποιος απορρίπτει το παρόν σύστημα εξουσίας είναι ντε και καλά δεξιός; Φασίστας; Ένα σύστημα που σαπίζει και ζαλίζει το λαό με τις δηλητηριώδεις αναθυμιάσεις του; Υπήρξα από εκείνους που πλήρωσαν ακριβά την προσπάθειά τους να φύγει η χούντα και να έλθει έστω αυτή η ανάπηρη δημοκρατία. Στη συνέχεια αγωνίστηκα μέσα στο πλαίσιο αυτής της δημοκρατίας, γιατί πίστευα ότι μπορεί να βελτιωθεί. Κι αυτό μπορούσε να το κάνει μόνο η Ενωμένη Αριστερά. Που, δυστυχώς για κείνη ενώθηκε (χωρίς εμένα φυσικά), όταν είδε πολύ σωστά ότι ο λαός και η χώρα κινδύνευαν πιο πολύ από το ΠΑΣΟΚ παρά από τη Δεξιά. Και για το λόγο αυτό αναγκάστηκε να συμμαχήσει με το μικρότερο κίνδυνο ενάντια στο μεγαλύτερο. Φυσικά, το αντιδεξιό σύνδρομο που επέβαλε ο Ανδρέας αποδείχθηκε πιο ισχυρό. Έτσι διαλύθηκε η συμμαχία με τη Δεξιά και έσπασε ξανά η ενότητα των δύο κομμάτων της Αριστεράς. Όμως, τελικά, φάνηκε ότι το ΠΑΣΟΚ ήταν και είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος, γιατί αυτό μας οδήγησε στο ΔΝΤ και στην τρόικα και φτάσαμε στο σημείο στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα. Να έχει πουληθεί η εθνική μας αυτοτέλεια μαζί με το δημόσιο πλούτο της χώρας. Φαίνεται, όμως, ότι αυτό το ιστορικό δίδαγμα δεν έχει ακόμα κατανοηθεί από ορισμένους κύκλους της Αριστεράς. Σε αντίθεση με τους Έλληνες πολίτες, που τους τιμωρούν δίνοντάς τους ένα 8%. Θα ήθελα εδώ να υπενθυμίσω ότι το Κίνημα Ανεξάρτητων Πολιτών έχει δηλώσει από την πρώτη στιγμή ότι τοποθετείται έξω και ενάντια στο σύστημα. Κι ακόμα η μόνη λύση για να βγούμε από το αδιέξοδο, δεν μπορεί να είναι παρά μόνο ριζοσπαστική. Γιατί η ανάπηρη Δημοκρατία του 1974 έχει μετατραπεί σ’ ένα κυβερνητικό σύστημα υποδουλωμένο στα ξένα συμφέροντα και τις ξένες δυνάμεις. Και η άποψή μου είναι ότι η μεταρρυθμιστική πολιτική, δηλαδή η συμμετοχή στο σύστημα, ανεξάρτητα από τις προθέσεις, αποπροσανατολίζει το λαό ως προς την ποιότητα και το ρόλο ενός συστήματος εξαρτημένου, παράνομου και -όπως θα αποδειχθεί σε λίγο- προδοτικού. Όπως ακριβώς οι κυβερνήσεις στον καιρό της ξένης κατοχής. Γιατί ο εχθρός με τη γραβάτα, όπως είπα, είναι πιο επικίνδυνος από εκείνον με τα όπλα.
Η Ε.ΛΑ.Δ.Α. πώς θα συνδεθεί με όλο αυτόν τον κόσμο που απορρίπτει το πολιτικό σύστημα, αλλά και με τις δεκάδες εστίες αντίστασης που υπάρχουν σε όλη τη χώρα; Είναι αυτή η σύνδεση και ο συντονισμός κρίσιμο ζήτημα;
Η Ε.ΛΑ.Δ.Α. νομίζω ότι έχει ήδη γίνει αποδεκτή από όσους απορρίπτουν το πολιτικό σύστημα. Από εδώ και στο εξής το πρόβλημα για μας, σε σχέση μ’ αυτούς, είναι καθαρά οργανωτικό. Τι γίνεται, όμως, για όσους το αναγνωρίζουν; Τους μεταρρυθμιστές και όχι τους ριζοσπάστες; Αυτό είναι ένα μεγάλο βαρίδι στην προσπάθειά μας, που γίνεται έτσι εξαιρετικά δύσκολη.
Η αντίσταση απαιτεί και μια ιδεολογική προπαρασκευή. Σε ποιο σημείο θεωρείτε ότι βρίσκεται σήμερα η ιδεολογική προπαρασκευή του λαού, ώστε ο φόβος, η αμηχανία, αλλά και η διάχυτη οργή να μετεξελιχθούν σε ενεργητική αντίσταση;
Η Σπίθα από την πρώτη στιγμή έθεσε ως κύριο καθήκον την ιδεολογική θωράκιση του λαού. Εμείς έχουμε ένα πλήρες πρόγραμμα εξουσίας, δηλαδή τον στρατηγικό μας στόχο, όπως και τις τακτικές που θα πρέπει να εφαρμόσουμε για να πετύχουμε τη μοναδική λύση. Δηλαδή τη ριζοσπαστική. Όμως το διάστημα που υπάρχουμε δεν είναι επαρκές ούτε οι δυνάμεις μας τόσο μεγάλες. Όπως πολύ σωστά το τοποθετείτε, η σωστή ιδεολογική προπαρασκευή του λαού είναι βασική προϋπόθεση για να διαδραματίσει αυτό το νέο μέτωπο τον ιστορικό του ρόλο.
Στην ιδρυτική της Ε.ΛΑ.Δ.Α. από μεγάλη μερίδα του κόσμου που είχε κατακλύσει το χώρο εκφράστηκε η απαίτηση για παρουσία της κίνησης στις επόμενες εκλογές. Κάτω από ποιες προϋποθέσεις θα εξετάζατε ένα τέτοιο ενδεχόμενο;
Μόνο στην περίπτωση που το εκλογικό αποτέλεσμα θα μας έδινε τη δύναμη να προχωρήσουμε σε ριζοσπαστικές λύσεις, όπως είναι το τέλος της τρόικας, η απόρριψη όλων των αποφάσεων και των μέτρων που πάρθηκαν την εποχή της τρόικας ως παράνομων και η αλλαγή πλεύσης του σκάφους ΕΛΛΑΣ που σήμερα οδηγείται κατ’ ευθείαν στα βράχια που θα το θρυμματίσουν. Δεν αναφέρομαι στους υπόλοιπους στόχους, όπως είναι η διαγραφή του δημόσιου χρέους και πολλά άλλα σημαντικά, γιατί θα έπρεπε να παρουσιάσω ολοκληρωμένα το δικό μας πρόγραμμα εξουσίας.
Η Αριστερά φαίνεται ότι αδυνατεί να παίξει σήμερα τον ιστορικό της ρόλο. Συμφωνείτε με αυτή τη διαπίστωση; Σε τι οφείλεται ο κατακερματισμός και οι παράλληλοι μοναχικοί δρόμοι; Αν είχατε απέναντί σας τους επικεφαλής της πολιτικής Αριστεράς τι θα τους λέγατε, σε τι θα τους καλούσατε;
Τους έχω ήδη καλέσει και έχω ήδη μιλήσει μαζί τους. Δεν τους έπεισα και λυπάμαι γι’ αυτό. Έχουν τόση πεποίθηση γι’ αυτό που κάνουν, που φτάνουν στο σημείο να μη δέχονται ούτε καν συζήτηση μαζί μου. Ξέρετε, αυτό το έργο το έζησα στο πετσί μου να παίζεται από την εποχή του Μεγάλου Δεκέμβρη, της ΕΔΑ του 1960 και των Λαμπράκηδων και μετά με το Πατριωτικό Μέτωπο, στα στρατόπεδα και τις εξορίες, με τις προσπάθειες για ενότητα από τον Ωρωπό του 1968 έως την Κίνηση για την Ενότητα της Αριστεράς στα 1977-78. Και τότε κάποιοι ισχυρογνώμονες μας οδήγησαν σε μοιραία λάθη, δραματικές ήττες, μέχρι που καταδίκασαν την άλλοτε μεγάλη, δυνατή και περήφανη Ελληνική Αριστερά να φυτοζωεί από το τέλος της χούντας έως σήμερα στο περιθώριο της εθνικής ζωής. Αυτό εξακολουθούν να κάνουν και σήμερα οι ίδιοι άνθρωποι, με τα ίδια μυαλά, τη στιγμή που ο λαός στο τελευταίο γκάλοπ δίνει στην Αριστερά αθροιστικά το 40%! Γεια σου περήφανε και προδομένε ελληνικέ λαέ, που απέδειξες για μια ακόμα φορά ότι βρίσκεσαι πιο μπροστά από τους σημερινούς υπεύθυνους, που επιμένουν να κλείνουν τα μάτια, τα αφτιά και τη λογική τους, ακόμα και σ’ αυτό το αγωνιώδες 40% του ελληνικού λαού. Στο ποσοστό αυτό που τους λέει καθαρά να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να προσφέρουν στο λαό την ιστορική ευκαιρία να κόψει με το σπαθί του το γόρδιο δεσμό της ξένης εξάρτησης, για να οδηγηθεί η χώρα στην απόλυτη ανεξαρτησία, στην απόλυτη ελευθερία και στην απόλυτη παλλαϊκή εξουσία. Κι από κει στην εθνική αναγέννηση που θα λάμψει και θα φωτίσει όλη την ανθρωπότητα.