11/11: Ο Ποιητής της Ρωμιοσύνης Γιάννης Ρίτσος άφησε την τελευταία του πνοή στην Αθήνα σε ηλικία 81 ετών. Κηδεύτηκε στη Μονεμβασιά στις 14 Νοεμβρίου.
Ο αγαπημένος ποιητής των Ελλήνων που σπούδασε ιστορία του παρελθόντος και του μέλλοντος στην σύγχρονη σχολή του αγώνα -όπως έλεγε-, άφησε πίσω του ένα τεράστιο έργο που περιλαμβάνει πάνω από 100 ποιητικές συλλογές, 9 πεζογραφήματα και 4 θεατρικά έργα.
Με το Μίκη Θεοδωράκη ομοϊδεάτες και συνοδοιπόροι, συνταυτίζονταν και συνεργάστηκαν σε πάρα πολλά έργα. Ο Μίκης Θεοδωράκης μικρός μαθητής στην Τρίπολη είχε ανακαλύψει το Ρίτσο και από τότε ήταν ο αγαπημένος του ποιητής.
Το 1960 ο Θεοδωράκης ξεκίνησε τη μουσική του επανάσταση, με τη μελοποίηση του «Επιτάφιο» του Ρίτσου και σφράγισε έτσι τον πολιτισμό της πατρίδας μας. Γοητευμένος ο Ρίτσος, από τη δουλειά που είχε γίνει στον μελοποιημένο Επιτάφιο, θα πει κάποτε στον Θεοδωράκη: «… Μου έκανε τρομερή εντύπωση, μα είναι δυνατόν η ποίηση να βρει μια πλήρη αντιστοιχία με την μουσική. Μέχρι τότες έλεγα ότι η κάθε τέχνη είναι αυτάρκης και δεν έχει ανάγκη από την βοήθεια της άλλης. Αλλά όταν έγραψες τον Επιτάφιο και αργότερα φυσικά την Ρωμιοσύνη που ήταν η μεγάλη δόξα σου, είπα πραγματικά ότι εδώ πέρα είναι ένας δρόμος για να πλησιάσει η ποίηση μέσο της μουσικής εκείνους τους ανθρώπους που δεν θα τους πλησίαζε ίσως ποτέ». Και σ’ άλλη περίπτωση «…Ένιωσα πως η εξαίσια αυτή, στην αίσθησή μου, μουσική του, όχι μόνο ανακάλυψε στο βάθος, υπογράμμιζε, αναδείκνυε την όποια σημασία αυτού του ποιήματος, μα πήγαινε πιο πέρα από το ποίημα, αγκαλιάζοντας όλη την Ελλάδα…».
“Επιτάφιος” – Μίκης Θεοδωράκης, Γιάννης Ρίτσος, Μαρία Φαραντούρη (1987)
Ο Γιάννης Ρίτσος και ο Μ.Θ. συζήτησαν με τον Σπύρο Κατσίμη, για τη συνεργασία τους και τις συνθήκες, κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε ο «Επιτάφιος», ενώ ο Γιάννης Ρίτσος διάβασε ποιήματά του από τον έργο. Παράλληλα, προβλήθηκαν αποσπάσματα από τη συναυλία του Μ.Θ. που δόθηκε στο Κολλέγιο Αθηνών το 1987, με τα τραγούδια του «Επιτάφιου» ερμηνευμένα από την Μαρία Φαραντούρη, καθώς και οπτικοακουστικό υλικό από της εκπομπές της ΕΡΤ
“Γιάννης Ρίτσος – Οι ρίζες μου” Ντοκιμαντέρ του Ροβήρου Μανθούλη, που γυρίστηκε το 1985, Ο Γιάννης Ρίτσος διαβάζει στίχους του και του αφηγείται τη ζωή του. Συμμετέχει ο Μίκης Θεοδωράκης.