Γιώργος Αγοραστάκης: Βιβλιογραφία για τον Μίκη

«Μίκης Θεοδωράκης: Ένας διανοούμενος εκτός ορίων» στο 1ο φεστιβάλ βιβλίου στα Χανιά, την Κυριακή 3 Ιουλίου, στο Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης.

Η ομιλία του Γιώργου Αγοραστάκη με θέμα «Βιβλιογραφία για τον Μίκη», η οποία εκφωνήθηκε από τον συνεργάτη του Ματθαίο Φραντζεσκάκη, λόγω της ασθένειάς του από κορονοϊό.

Ακολούθησε ένα μουσικό πρόγραμμα «Όταν η ποίηση έγινε τραγούδι» με την σολίστ του πιάνου Ντόρα Μπακοπούλου και την Αγγελική Λιούκα στο τραγούδι, αφιερωμένο στους στίχους σπουδαίων ποιητών (Ελύτη, Γκάτσου, Λειβαδίτη, Ρίτσου, Σεφέρη, κ.ά.) που μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης.

 

Βιβλιογραφία για το Μίκη

Ο συγγραφέας Μίκης Θεοδωράκης

Είναι σ’ όλους γνωστό ό,τι ο Μίκης Θεοδωράκης υπήρξε ένας πολυσχιδής δημιουργός κι ένας πολυτάλαντος και μεγαλοφυής καλλιτέχνης. Το έργο του είναι τεράστιο και παραμένει στο μεγάλο του μέρος άγνωστο. Γι’ αυτό και λέγεται ότι ήταν «ο πιο γνωστός άγνωστος Έλληνας». Η αναφορά αυτή γίνεται κυρίως για την μουσική του, το ίδιο όμως θεωρώ ότι ισχύει και για το συγγραφικό του έργο, το οποίο είναι εξ’ ίσου μεγάλο.

Παρακάτω εξετάζω την συγγραφική παραγωγή του Μίκη Θεοδωράκη (κείμενα), και όχι την συνθετική του παραγωγή, με τις παρτιτούρες των έργων του, που είναι βέβαια πολύ μεγαλύτερη σε όγκο απ’ αυτή των κειμένων.

Οι τίτλοι των βιβλίων που έχει εκδώσει στην Ελλάδα είναι 54 που αντιστοιχούν σε 60 τόμους. Τα ξενόγλωσσα βιβλία του σε άλλες χώρες ξεπερνούν τα 49. (Δεν περιλαμβάνονται εδώ τα συλλογικά βιβλία, ή βιβλία άλλων συγγραφέων, στην συγγραφή των οποίων συμμετέχει.)

Τα βιβλία του Θεοδωράκη, είναι δοκίμια, εμπεριστατωμένες μελέτες, λογοτεχνικά έργα, θεατρικά έργα και λιμπρέτα, συλλογές ποιημάτων, συλλογές με άρθρα, ομιλίες, μπροσούρες, διακηρύξεις.

Έχουν επιστημονικό και θεωρητικό υπόβαθρο, σ’ ένα ευρύ φάσμα που εκτείνεται από την φιλοσοφία, την αισθητική, την μουσικολογία, την ιστορία της τέχνης, την λογοτεχνία, τις κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες.

Σχηματικά τα ταξινομούμε σε έξι θεματικά κατηγορίες:

1/ Τα πολιτικά του Θεοδωράκη αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό μέρος της συγγραφικής του παραγωγής και συνδέονται με την αγωνιστική του πολιτική δράση.

Ενδεικτικά:
Μανιφέστο των Λαμπράκηδων, Βιβλιοθήκη Πρωτοπόρου 1966 (β’ έκδοση 2003, Εκδ. Ελληνικά Γράμματα)
Δημοκρατική συγκεντρωτική Αριστερά, Εκδ. Παπαζήσης, 1976
Οι μνηστήρες της Πηνελόπης: συνομιλίες με τον Ντενί Μπουρζουά; πρόλογος του Φρανσουά Μιτερράν, Παπαζήσης, 1976
Για μια κυβέρνηση εθνικής συνεργασίας, Εκδ. Άνθρωπος, 1977-1978
Η αλλαγή – Προβλήματα ενότητας της Αριστεράς, Εκδ. Προοδευτική Σκέψη, 1978
Στοιχεία για μια νέα πολιτική, Εκδ. Gutenberg, 1986
Πού πάμε;, Εκδ. Γνώσεις, 1989
Ζητείται Αριστερά, Εκδ. Σιδέρης, 1990

 

2/ Τέχνης και πολιτισμού. Είναι κείμενα πολιτισμικής θεωρίας και προβληματικής που εμπεριέχουν τόσο την τέχνη όσο και την πολιτική. Ο πολίτης, η πολιτική και ο πολιτισμός δεν είναι μόνο ομόρριζα, έχουν κοινή βάση. Ο Θεοδωράκης με την τέχνη και την θεωρία του τα ενώνει. Αγωνίζεται για ένα κίνημα πολιτιστικής επανάστασης και κοινωνικής απελευθέρωσης.

Ενδεικτικά:
Περί τέχνης, Εκδ. Παπαζήσης, 1976
Κίνημα για τον πολιτισμό και την ειρήνη, Εκδ. Παπαζήσης, 1976
Μαχόμενη κουλτούρα, Εκδ. Σύγχρονη Εποχή, 1982
Stαr System, Εκδ. Κάκτος, 1984
Κρυμμένες αλήθειες, Εκδ. Επικαιρότητα,1987
Αντιμανιφέστο, Εκδ. Γνώσεις, 1989
Κοντογεώργης, Γιώργος. Ελληνικότητα και «διανόηση» Εκδ. «ΙΑΝΟΣ», 2007
Χρέος, τ. 1 και 2. Ρώμη: Τετράδια της Δημοκρατίας 1971-1972 (β’ έκδοση 1974, Εκδ. Πλειάς) (επανέκδοση 2011 τομ. 3, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης)

 

3/ Τα μουσικά του Θεοδωράκη αποτελούν ένα άλλο σημαντικό τμήμα του συγγραφικού του έργου. Ο Θεοδωράκης μεθοδικά εργάστηκε και πάντρεψε την μουσική με την υψηλή ποίηση. Επίσης μεθοδικά και αναλυτικά παρουσίασε την μουσική του θεωρία και το μουσικό του έργο. Στην κατηγορία αυτή τα βιβλία του διακρίνονται σε δύο ομάδες.

Στην πρώτη αντιστοιχεί η δημοσίευση των μελοποιημένων κειμένων (τραγουδιών, ποιημάτων, πρόζας), με σύντομο ή διεξοδικό υπομνηματισμό, με ερμηνευτικά σχόλια ή ανάλυση.

Η δεύτερη ομάδα κειμένων είναι δοκίμια προβληματισμού για την ελληνική μουσική, για τη σχέση της έντεχνης μουσικής με το λαϊκό τραγούδι, για τη σκοπιμότητα μιας έντεχνης λαϊκής μουσικής, για το χαρακτήρα και τους στόχους της, για το ρόλο της μέσα στο επαναστατικό κίνημα».

Ενδεικτικά:
Το τραγούδι του νεκρού αδελφού, Εκδ. Γκόνη, Αθήνα 1962
Μουσική για τις μάζες, Εκδ. Ολκός, Αθήνα 1972
Ανατομία της μουσικής, Εκδ. Σύγχρονη Εποχή, 1983 (β’ έκδοση 1990, Αθήνα: Γνώσεις)
Για την Ελληνική μουσική [1952-1961], Εκδ. Καστανιώτης, 1986
Όλα τα τραγούδια, Εκδ. Κάκτος, 1987
Μελοποιημένη ποίηση. Τραγούδια, τομ. 3, Εκδ. Ύψιλον, 1997-9
Πού να βρω την ψυχή μου. Μουσική, τομ. 1,2, Εκδ. Νέα Σύνορα – Λιβάνης, 2002
Ο Συμφωνικός Θεοδωράκης, Από την Κασσιανή ως τη Λυσιστράτη, Εκδ. Πατάκη, 2006

 

4/ Τα λογοτεχνικά του έργα αντιστοιχούν σε δύο ομάδες: τα ποιητικά κείμενα (ποιήματα ή τραγούδια για μελοποίηση) και τα πεζά: ημερολογιακά ή αφηγηματικά κείμενα.

Στην πρώτη ομάδα ανήκουν τα πρωτότυπα ποιητικά του Θεοδωράκη που περιλαμβάνονται στο δίτομο έργο «Μελοποιημένη ποίηση», στο «Να μαγευτώ και να μεθύσω» καθώς και σε άλλους τόμους, όπως «Το τραγούδι του νεκρού Αδελφού» (1962), και η ενότητα «Δημιουργία» από τον Β’ τόμο του «Χρέους».

Στη δεύτερη ομάδα ανήκουν οι ημερολογιακές καταγραφές που περιλαμβάνονται στο «Χρέος» (τ. Β ) και αλλού, και κυρίως το πεντάτομο αυτοβιογραφικό του έργο «Οι δρόμοι του Αρχάγγελου». Υπόψη ότι γι’ αυτό το έργο ο Θεοδωράκης έχει λάβει το Α’ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορηματικής Βιογραφίας.

 

5/ Φιλοσοφικά όπου αναπτύσσει την φιλοσοφική θεωρία του για την «συμπαντική αρμονία».

Ενδεικτικά:
«Λόγου χάριν» – Ο Μίκης Θεοδωράκης μιλάει για τη συμπαντική αρμονία, Βιβλίο+CD, Έκδοση Bond-us music, 2009
Θεοδωράκης Μίκης, Γουλιάμος Κώστας, Στη διαλεκτική της αρμονίας, Εκδ. «GUTENBERG», 2018
Πανεπιστήμιο Κρήτης, συλλογικό, ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΗ ΑΡΜΟΝΙΑ, ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΤΟ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ, Επιμ: Γιάννης Κουγιουμουτζάκης, Πανεπιστημιακές Εκδ. Κρήτης, 2007

 

6/ Συλλογές. Στην έκτη κατηγορία περιλαμβάνονται οι συλλογές σημαντικών άρθρων και δοκιμίων, μικτού περιεχομένου τα οποία εκδίδει τα τελευταία του χρόνια της ζωής του.

Αυτά είναι:
Διάλογοι στο λυκόφως, Εκδ. «ΙΑΝΟΣ», 2016
Μονόλογοι στο λυκαυγές, Εκδ. «ΙΑΝΟΣ», 2017
Πολιτικά, Θεωρία και Πράξη, τομ.4 Εκδ. εφ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 2019

 

Βιβλιογραφία για το Μίκη Θεοδωράκη

Βιβλία άλλων συγγραφέων με μοναδικό θέμα το Μίκη Θεοδωράκη και το έργο του, συναντάμε σε 46 τίτλους στην Ελλάδα και 18 σε ξενόγλωσσες εκδόσεις. Δεν περιλαμβάνονται οι διδακτορικές διατριβές και οι πτυχιακές εργασίες που δεν είναι πάρα πολλές ακόμα.

Πρόκειται για αξιόλογα βιβλία πάνω στο έργο και την θεωρία του Μίκη Θεοδωράκη ή στην βιογραφία του.

Ενδεικτικά:
Holst Gail, Μίκης Θεοδωράκης, Μύθος και πολιτική στη σύγχρονη ελληνική μουσική, Εκδ. Ανδρομέδα, 1980, (β έκδοση Μετρονόμος 2014)
Μαλούχος Γεώργιος, Άξιος εστί – ο Μίκης Θεοδωράκης αφηγείται τη ζωή του, τόμος Α, Β, Εκδ. Λιβάνης, 2003-2004
Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου «Μίκης Θεοδωράκης» Χανιά, 2005
Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων, ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ – ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ, 2006
Πανεπιστήμιο Κρήτης, συλλογικό, ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΗ ΑΡΜΟΝΙΑ, ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΤΟ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ, Επιμ: Γιάννης Κουγιουμουτζάκης, Πανεπιστημιακές Εκδ. Κρήτης, 2007
Πετρίδης Παύλος, Ο πολιτικός Θεοδωράκης 1940-1996, Εκδ. Προσκήνιο, 1997
Αγοραστάκης Γιώργος, Καψωμένος Ερατωσθένης, Παπαγεωργίου Τατιάνα, Ο Μίκης Θεοδωράκης και η Κρήτη, Εκδ. Πυξίδα, 2021
Σοφοκλέους Μίμης, Μίκης Θεοδωράκης «O ευνοούμενος των Μουσών» Ένα μοναδικό, Διεθνές Πολιτισμικό Φαινόμενο, Εκδ. Αφή, Λεμεσός 2021

Αναλυτική παρουσίαση στον Κατάλογο στο τέλος.

 Το πιο πρόσφατο εκδοθέν βιβλίο είναι του καθηγητή φιλοσοφίας Παναγιώτη Δόικου, «Ο Μίκης Θεοδωράκης και η Θεωρία της Συμπαντικής Αρμονίας», Εκδ. Παπαζήσης, 2022

Νέες κυκλοφορίες

Στο αμέσως επόμενο διάστημα πρόκειται να επανεκδοθεί το βιβλίο του Αστέρη Κούτουλα «Ο Μουσικός Θεοδωράκης» με την εργογραφία του, συμπληρωμένο με τα νεότερα έργα του. Αυτό το βιβλίο όταν κυκλοφόρησε το 1997, ήταν μια αποκάλυψη ακόμη και για τους (λίγους) γνώστες του μουσικού Μίκη, γιατί μέχρι τότε κανείς δεν γνώριζε πραγματικά τον συνθέτη Θεοδωράκη. Περίπου τα δύο τρίτα των έργων που δημοσίευσε ο Κούτουλας στην Εργογραφία το 1997 ήταν εντελώς άγνωστα.

Επίσης στο αμέσως επόμενο διάστημα πρόκειται να εκδοθεί στα ελληνικά το διδακτορικό της Τατιάνας Παπαγεωργίου (όλο ή ένα μέρος του) για «το Μουσικό Θεοδωράκη της περιόδου 1940-1960». Ένα βιβλίο που αποκαλύπτει το εύρος και το βάθος της μουσικής μεγαλοφυίας του Θεοδωράκη.

 

Μίκης Θεοδωράκης: Ένας διανοούμενος εκτός ορίων

Ο τίτλος αυτής της θεματικής του Φεστιβάλ βιβλίου «Μίκης Θεοδωράκης: Ένας διανοούμενος εκτός ορίων», με προβλημάτισε πολύ. Άραγε πως να ορίσομε τα όρια, για να δούμε στη συνέχεια αν ο Θεοδωράκης τα ξεπερνά.

Σκέφτηκα λοιπόν, να εξετάσω τα συγγραφικά όρια. Να δω την συγγραφική δραστηριότητα των ομότεχνων του, όλων των μεγάλων μουσουργών και να τους συγκρίνω το Θεοδωράκη.

Μελέτησα τη συγγραφική δραστηριότητα των 150 μεγαλύτερων συνθετών (μουσουργών) όλων των εποχών στον κόσμο. Από την σύγκριση προκύπτει το ασφαλές συμπέρασμα ό,τι ο Θεοδωράκης είναι ο πολυγραφότατος συγγραφέας, είναι μακράν παραγωγικότερος σε σχέση με όλους τους μεγάλους συνθέτες. Είναι ο μοναδικός συνθέτης στον κόσμο, που κατέχει επάξια και τον τίτλο του συγγραφέα.

Σε απόσταση πιο πίσω βρίσκεται ο Richard Wagner στον 19ο αιώνα. Τα βιβλία του είναι  10 τόμοι (13 βιβλία). Ο Wagner έχει μια παρόμοια θεματολογία με το Θεοδωράκη. Γράφει όλα τα λιμπρέτα στις όπερές του, γράφει ποίηση και δοκίμια για τη Μουσική και το Δράμα, για την Όπερα, την Τέχνη, την Πολιτική, την Επανάσταση, τη Θρησκεία.

Λογοτεχνική ικανότητα στον 19ο αιώνα παρουσίασαν ο Hector Berlioz και ο Robert Schumann. Τα κείμενά τους συνήθως είναι άρθρα μουσικής κριτικής στον τύπο της εποχής, τα οποία συγκεντρώθηκαν και εκδόθηκαν σε μορφή βιβλίων μεταγενέστερα.

Στον 20ο αιώνα οι περισσότεροι συνθέτες γράφουν είτε μόνοι τους, είτε με τη βοήθεια συνεργατών τους. Τα βιβλία τους συνήθως είναι: αυτοβιογραφίες, συλλογές αλληλογραφίας, άρθρων και δοκιμίων, θεωρητικά μουσικά, μουσικοκριτικά και αισθητικά βιβλία. Ωστόσο η συγγραφική τους δραστηριότητα είναι πολύ περιορισμένη, τα βιβλία τους  περιορίζονται στα δάκτυλα του ενός χεριού. Τέτοια συγγραφική δραστηριότητα παρουσιάζουν οι: Igor Stravinsky, Aaron Copland, Oliver Messiaen, Pierre Boulez, Luigi Nono, Ιάννης Ξενάκης. Και λίγο περισσότερα ο Arnold Schönberg και ο Stockhausen.

Αν λοιπόν το όριο της συγγραφικής παραγωγής των συνθετών ορίζεται από το μέσο όρο των βιβλίων τους, τότε ο Θεοδωράκης είναι «ένας διανοούμενος-συνθέτης-συγγραφέας εκτός ορίων».

Πηγές:
Γιώργος Αγοραστάκης, Βιβλία του Μίκη Θεοδωράκη https://mikisguide.gr/vivlia-tou-miki-theodoraki/
Γιώργος Αγοραστάκης, Βιβλία για τον Μίκη Θεοδωράκη https://mikisguide.gr/vivlia-gia-ton-miki-theodoraki/
Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος, Προσέγγιση στο συγγραφικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη, Περιοδικό Θαλλώ, τεύχ. 11, Xανιά, 2000 σελ. 17-39

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ

Βιβλία του Μίκη Θεοδωράκη

Ελληνικές Εκδόσεις

  1. Θεοδωράκης Μίκης (με το ψευδώνυμο Μάης Ντίνος), ΣΙΑΟ (Ποιητική Συλλογή) Έκδοση Τρίπολη 1939
  2. Θεοδωράκης Μίκης, Για την Ελληνική Μουσική, Εκδ. Πλειάς, 1962 & 1974 / επανέκδοση: Για την Ελληνική μουσική : [1952-1961], Εκδ. Καστανιώτης, 1986
  3. Θεοδωράκης Μίκης, , Το τραγούδι του νεκρού αδελφού, Εκδ. Γκόνη, Αθήνα 1962
  4. Θεοδωράκης Μίκης, Τραγούδια, Εκδ. Λιθογραφείο Πρίφτη, Αθήνα 1964
  5. Θεοδωράκης Μίκης, Μανιφέστο των Λαμπράκηδων, Βιβλιοθήκη Πρωτοπόρου 1966 (β’ έκδοση 2003, Εκδ. Ελληνικά Γράμματα)
  6. Θεοδωράκης Μίκης, Άμεσα πολιτικά προβλήματα. Λονδίνο: Τετράδια της Δημοκρατίας, 1972
  7. Θεοδωράκης Μίκης, Μουσική για τις μάζες, Εκδ. Ολκός, Αθήνα 1972
  8. Θεοδωράκης Μίκης, Το Τραγούδι του νεκρού αδελφού: μουσική λαική τραγωδία, Εκδ. Πλειάς, 1974
  9. Θεοδωράκης Μίκης, Δημοκρατική συγκεντρωτική Αριστερά, Εκδ. Παπαζήσης, 1976
  10. Θεοδωράκης Μίκης, Περί τέχνης, Εκδ. Παπαζήσης, 1976
  11. Θεοδωράκης Μίκης, Οι μνηστήρες της Πηνελόπης: συνομιλίες με τον Ντενί Μπουρζουά; πρόλογος του Φρανσουά Μιτερράν, Παπαζήσης, 1976
  12. Θεοδωράκης Μίκης, Κίνημα για τον πολιτισμό και την ειρήνη, Εκδ. Παπαζήσης, 1976
  13. Θεοδωράκης Μίκης, Για μια κυβέρνηση εθνικής συνεργασίας, Εκδ. Άνθρωπος, 1977-1978
  14. Θεοδωράκης Μίκης, Η αλλαγή – Προβλήματα ενότητας της Αριστεράς, Εκδ. Προοδευτική Σκέψη, 1978
  15. Θεοδωράκης Μίκης, Μαχόμενη κουλτούρα, Εκδ. Σύγχρονη Εποχή, 1982
  16. Θεοδωράκης Μίκης, Ανατομία της μουσικής, Εκδ. Σύγχρονη Εποχή, 1983 (β’ έκδοση 1990, Αθήνα: Γνώσεις)
  17. Θεοδωράκης Μίκης, Stαr System, Εκδ. Κάκτος, 1984
  18. Θεοδωράκης Μίκης, Για την Ελληνική μουσική [1952-1961], Εκδ. Καστανιώτης, 1986
  19. Θεοδωράκης Μίκης, Στοιχεία για μια νέα πολιτική, Εκδ. Gutenberg, 1986
  20. Θεοδωράκης Μίκης, Οι δρόμοι του Αρχάγγελου, τ. 1 -2, Εκδ. Κέδρος, 1986 (επανέκδοση 2009 τομ. 3, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης)
  21. Θεοδωράκης Μίκης, Οι δρόμοι του Αρχάγγελου, τ. 3, Εκδ. Κέδρος, 1987 (επανέκδοση 2009 τομ. 3, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης)
  22. Θεοδωράκης Μίκης, Κώστας Καρυωτάκης, Εκδ. Κάκτος, 1987 (β’ έκδοση 1990, Αθήνα: Γνώσεις)
  23. Θεοδωράκης Μίκης, Κρυμμένες αλήθειες, Εκδ. Επικαιρότητα,1987
  24. Θεοδωράκης Μίκης, Όλα τα τραγούδια, Εκδ. Κάκτος, 1987
  25. Θεοδωράκης Μίκης, Οι δρόμοι του Αρχάγγελου, τ. 4, Εκδ. Κέδρος, 1988 (επανέκδοση 2009 τομ. 3, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης)
  26. Θεοδωράκης Μίκης, Αντιμανιφέστο, Εκδ. Γνώσεις, 1989
  27. Θεοδωράκης Μίκης, Πού πάμε;, Εκδ. Γνώσεις, 1989
  28. Θεοδωράκης Μίκης, Ζητείται Αριστερά, Εκδ. Σιδέρης, 1990
  29. Θεοδωράκης Μίκης, Κώστας Καρυωτάκης: όπερα, λιμπρέτο, σχόλια, Διόνυσος και άλλοι, Εκδ. Γνώση, 1990
  30. Θεοδωράκης Μίκης, Οι δρόμοι του Αρχάγγελου, τ. 5, Εκδ. Κέδρος, 1995 (επανέκδοση 2009 τομ. 3, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης)
  31. Θεοδωράκης Μίκης, Μελοποιημένη ποίηση. Τραγούδια, τ. 1, Εκδ. Ύψιλον, 1997
  32. Θεοδωράκης Μίκης, Μελοποιημένη ποίηση. Συμφωνικά – Μετασυμφωνικά – Ορατόρια, τ. 2, Εκδ. Ύψιλον, 1998
  33. Θεοδωράκης Μίκης, Μελοποιημένη ποίηση. Λυρικές Τραγωδίες, τ. 3, Εκδ. Ύψιλον, 1999
  34. Θεοδωράκης Μίκης, Να μαγευτώ και να μεθύσω, εισ. Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Εκδ. Νέα Σύνορα – Λιβάνης, 2000
  35. Θεοδωράκης Μίκης, Ν. Καραναστάσης (επιμ.), Χρ.Μπουλώτης, Γρ. Σηφάκης, Ev. Goigtmann, Μίκης Θεοδωράκης: Λυσιστράτη: όπερα σε δύο πράξεις και δέκα σκηνές, Εκδ. Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, 2001
  36. Θεοδωράκης Μίκης, Πού να βρω την ψυχή μου. Μουσική, τομ. 1,2, Εκδ. Νέα Σύνορα – Λιβάνης, 2002
  37. Θεοδωράκης Μίκης, Πού να βρω την ψυχή μου. Ιδέες, τ. 3, Εκδ. Νέα Σύνορα – Λιβάνης, 2003
  38. Θεοδωράκης Μίκης, Το μανιφέστο των Λαμπράκηδων, ποιοι είμαστε, τι θέλουμε, γιατί μας πολεμούν, Εκδ. Ελληνικά γράμματα, 2003
  39. Θεοδωράκης Μίκης, Μάνου Χατζηδάκι εγκώμιον, Εκδ. Ιανός, 2004
  40. Θεοδωράκης Μίκης, I Had Three Lives, Επιλεγμένα ποιήματα του Μίκη Θεοδωράκη σε μετάφραση Holst – Warhaft, Gail, εκδ. Α. Α. Λιβάνη, 2004
  41. Ο Συμφωνικός Θεοδωράκης, Από την Κασσιανή ως τη Λυσιστράτη, Εκδ. Πατάκη, 2006
  42. Θεοδωράκης Μίκης, Κοντογεώργης, Γιώργος. Ελληνικότητα και «διανόηση» Εκδ. «ΙΑΝΟΣ», 2007
  43. Θεοδωράκης Μίκης, Οι αφίσες μου, Εκδ. «Κέρκυρα», 2007
  44. Θεοδωράκης Μίκης, «Λόγου χάριν» – Ο Μίκης Θεοδωράκης μιλάει για τη συμπαντική αρμονία, Βιβλίο+CD, Έκδοση Bond-us music, 2009
  45. Θεοδωράκης Μίκης, Σπίθα, εκδ.Ίνδικτος, 2010
  46. Θεοδωράκης Μίκης, Χρέος, τ. 1 και 2. Ρώμη: Τετράδια της Δημοκρατίας 1971-1972 (β’ έκδοση 1974, Εκδ. Πλειάς) (επανέκδοση 2011 τομ. 3, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης)
  47. Θεοδωράκης Μίκης, Σπίθα. Για μια Ελλάδα ανεξάρτητη και δυνατή, Εκδ. Ιανός, 2011
  48. Θεοδωράκης Μίκης, Μπορούμε, εκδ.Ίνδικτος, 2011
  49. Θεοδωράκης Μίκης, Διάλογοι στο λυκόφως, Εκδ. «ΙΑΝΟΣ», 2016
  50. Θεοδωράκης Μίκης, Πού να βρω την ψυχή μου…τόμ. Α,Β, Εκδ. «ΙΑΝΟΣ», 2016-7
  51. Θεοδωράκης Μίκης, Μονόλογοι στο λυκαυγές, Εκδ. «ΙΑΝΟΣ», 2017
  52. Θεοδωράκης Μίκης, Γουλιάμος Κώστας, Στη διαλεκτική της αρμονίας, Εκδ. «GUTENBERG», 2018
  53. Θεοδωράκης Μίκης, Να μαγευτώ και να μεθύσω, Εκδ. «ΙΑΝΟΣ», 2019, επανέκδοση μετά την έκδοση του 2000 από “Νέα Σύνορα – Λιβάνης”
  54. Θεοδωράκης Μίκης, Πολιτικά, Θεωρία και Πράξη, τομ.Α’,Β’,Γ’,Δ’ Εκδ. εφ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 2019

Ξένες Εκδόσεις (ενδεικτικά)

  1. Theodorakis Mikis, Conquistare la liberta’. A cura di Aldo De Jaco. (Italian) ed.Riuniti, 1968
  2. Theodorakis Mikis, Meter Fran Min celt, Lyrikklubb, Stockholm, 1971
  3. Theodorakis Mikis, Fem Meter Fran Min cell, Fibs Lyrikklubb, Stockholm, 1971
  4. Theodorakis Mikis, Günlügü, Payei Yayinevi, Instabul, 1971
  5. Theodorakis Mikis, Journal de resistance la dette, Flammarion Paris, 1971
  6. Theodorakis Mikis, Journal de resistance, Fiammarion, Tokyo, 1971
  7. Theodorakis Mikis, Mein Leben für die freiheit, Scherz, München, 1972
  8. Theodorakis Mikis, Music and social change, George Ciannaris, Praeger Publishers, Athens, 1972
  9. Theodorakis Mikis, Quaderni del carcere, Editori Riuniti, Roma, 1972
  10. Theodorakis Mikis, Culture et dimensions politiques, Préface de Roger Garaudy, Flammmarion, Paris, 1973
  11. Theodorakis Mikis, Dagbog, Samlerens Forlag Dansk, Kopenhagen, 1973
  12. Theodorakis Mikis, Diario de la Resistencia, Granica, Buenos Aires, 1973
  13. Theodorakis Mikis, Journal of resistance, Hart-Davis MacGibbon, London, 1973
  14. Theodorakis Mikis, Diario de um resistentePubli cagoes Europa-America, Lisboa, 1974
  15. Theodorakis Mikis, Direnme Günlügü To Χρέος, Payel Yayinevi, Instabul, 1974
  16. Theodorakis Mikis, Vevzetsdagboek, Vitgeverij de Bezige Bij, Amsterdam, 1974
  17. Theodorakis Mikis, Les Fiances de Penelope, Préface de François Mitterrand, Bernard Grasset, Paris, 1975
  18. Theodorakis Mikis, Itinerario Personal, Proiogo de Francois Mitterand, Galba, Barcelona, 1976
  19. Theodorakis Mikis, Journal de resistance, La dette, Flammarion, Paris, 1976
  20. Theodorakis Mikis, Minun laulum, minun tieni, minun Kreikkani, Werner Söderström Osakeyhtio, Helsinki, 1976
  21. Theodorakis Mikis, Sönger, Prisma, Stockholm, 1980
  22. Theodorakis Mikis, Liederbuch Τραγούδια, Gerhardt Verlag, Berlin, 1983
  23. Theodorakis Mikis, Music and theater, Efstathiadis Group, Athens, 1983
  24. Theodorakis Mikis, Music and theater, trsl G.Giannaris, 1983
  25. Theodorakis Mikis, Anatomie derMusik, Phi, Luxemburg, 1984
  26. Theodorakis Mikis, Der Künstler und die Realitat, Helbing & Lichtenham, Zürich, 1985
  27. Theodorakis Mikis, Mareridt, Aerkeengelns veje 3, Forlaget Tiden, Kopenhagen, 1986
  28. Theodorakis Mikis, Meine Stellung in der Musikzene, Verlag Philpp, Leipzig, 1986
  29. Theodorakis Mikis, Kutulas Asteris, Zacher Peter «Meine Stellung in der Musikszene, Schriften, Essays, Interviews, 1952-1984» «Η θέση μου στη μουσική σκηνή, Γραπτά, δοκίμια, συνεντεύξεις, 1952-1984» σε μετάφραση στην γερμανική γλώσσα, Taschenbuch, 1986
  30. Theodorakis Mikis, Aerkeengelns veje, Forlaget Tiden, Kopenhagen, 1987
  31. Theodorakis Mikis, Meine Stetllung in der Musikszene, Roderberg-Verlag, Frankfurt am Main, 1987
  32. Theodorakis Mikis, Aerkeengelns veje 2, Ιllegal, Foriaget Tiden, Kopenhagen, 1988
  33. Theodorakis Mikis, Anti-Mamfeste, Aktis, Bruxelles, 1988
  34. Theodorakis Mikis, Arkeangelns Vagar forsta delen, Belfond, Stockholm, 1988
  35. Theodorakis Mikis, Les chemms de l’ archange, Pierre Belfond, Paris, 1989
  36. Theodorakis Mikis, Les chemins de I’ archange, Staline, Debussy et Dionysos, Pierre Belfond, Paris, 1990
  37. Theodorakis Mikis, Yapayal niz kalacaksin Gecenin Ortasinda, Can Yayinlavi ltd sti, Instabul, 1990
  38. Theodorakis Mikis, Autobiographie, die Wege des Erzengels III, Reihe Musik, Phi, Luxemburg, 1992
  39. Theodorakis Mikis, Autobiographie 1925-1949, Die Wege des Erzengels, Insel Verlag, Frankfurt am Main und Leibzig, 1995
  40. Theodorakis Mikis, Die Metamorphosen des Dionysos, Romiosini Verlag, Koln, 1995
  41. Theodorakis Mikis, Fantasmagorie cretoise, Editions du centre d’ art d’ Ixelles, Bruxelles, 1995
  42. Theodorakis Mikis, Die Wege des Erzegelns, Suhrkamp, Frankfurt am Main, 1998
  43. Theodorakis Mikis, Saddouceon Passion Cantate, Aktis, Bruxelles, 1999
  44. Theodorakis Mikis, Bis er wieder tanzt, Insel Verlag, Frankufrt am Main, 2001
  45. Theodorakis Mikis, Poèmes – Dans les jardins paradisiaques de mon crâne, Edition bilingue, français – allemand, Traduction française, Héraclès Galanakis et Guy Wagner, Traduction allemande, Ina & Asteris Koutoulas, Avec dessins de Theodorakis, commentaires, interviews et chronologie, Phi, Esch/Alzette Lux, 2001
  46. Theodorakis Mikis, “I had three lives·, selected poems of Mikis Theodorakis”, Livanis Publishing, Athens, 2004
  47. Theodorakis Mikis, Sanatsal Inancim, Dunya Kitaplari, Instabul, 2004
  48. Theodorakis Mikis, I Had Three Lives, Selected Poems of Mikis Theodorakis, μτφρ.Host Gail, Εκδ. Α. Α. Λιβάνη, 2004
  49. Theodorakis Mikis, Der Rhythmus der freiheit, Verlag Neues Leben, Berlin, 2008

Βιβλία για τον Μίκη Θεοδωράκη

Ελληνικές εκδόσεις

  1. Holst Gail, Μίκης Θεοδωράκης, Μύθος και πολιτική στη σύγχρονη ελληνική μουσική, Εκδ. Ανδρομέδα, 1980, (β έκδοση Μετρονόμος 2014)
  2. Pierrat Gerard, Θεοδωράκης : ο θρύλος μιάς λαικής μουσικής, Εκδ. Κέδρος, 1979
  3. Saijonmaa Arja, Μια νέα γυναίκα αποκαλύπτεται. Η συνάντηση με τον Μίκη, Εκδ. Ιανός, 2013
  4. Wagner Guy, Μίκης Θεοδωράκης : μια ζωή για την Ελλάδα, Εκδ. Τυπωθήτω, 2002
  5. Αγοραστάκης Γιώργος, Το πνεύμα της Επανάστασης του ’21 και ο Μίκης Θεοδωράκης, Εκδ. Πυξίδα, 2021
  6. Αγοραστάκης Γιώργος, Καψωμένος Ερατωσθένης, Παπαγεωργίου Τατιάνα, Ο Μίκης Θεοδωράκης και η Κρήτη, Εκδ. Πυξίδα, 2021
  7. Ανδρουλάκης Μίμης, Σαλός θεού, Ο Μυστικός Μίκης, Εκδ.Πατάκη, 2017
  8. Απέργης Φώτης, Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μας, Εκδ.«Ελληνογερμανική Αγωγή», 2017
  9. Αρχιμανδρίτης Γιώργος, Μίκης Θεοδωράκης: Σε πρώτο πρόσωπο, Εκδ. Ελληνικά Γράμματα 2007
  10. Βέττα Καλλιόπη, Ιωάννου Γιάννης, Στους δρόμους του Μίκη, Βιβλίο & CD, Εκδ. Εύμαρος, 2015
  11. Βούλγαρη Αναστασία, «Μίκης Θεοδωράκης, Μονόλογοι, Διάλογοι και το Μονοπάτι προς το μέλλον: Συνοπτική παρουσίαση», Αθήνα 2017
  12. Βούλγαρη Αναστασία, Μίκης Θεοδωράκης, Διάλογοι στο λυκόφως: Συνοπτική παρουσίαση, Αθήνα, 2016
  13. Βούλγαρη Αναστασία, Θεοδωράκης Μίκης, Ταξίδι στον ωκεανό της μουσικής και της ιστορίας, Εκδ. Ιανός, 2021
  14. Βουλή των Αντιπροσώπων Κύπρου, Ο Μίκης Θεοδωράκης της Κύπρου, Υπηρεσία Ερευνών, Μελετών και Εκδόσεων, 2010
  15. Γεωργάκης Γιάννης, Κόμμα αλλάζουμε ομάδα ποτέ ή όταν ο Μίκης Θεοδωράκης συνάντησε το ποδόσφαιρο, Εκδ.ΙΑΝΟΣ, 2019
  16. Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Πάτρας, Μίκης Θεοδωράκης: μια μουσική παράσταση, Εκδ. Διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας, 2010
  17. Δόικος Παναγιώτης, Ο Μίκης Θεοδωράκης και η θεωρία της Συμπαντικής Αρμονίας, Εκδ. Παπαζήσης, 2022
  18. Ελμαλόγλου-Λαζαρίδου Ιουλία, «Μίκης Θεοδωράκης: το συμφωνικό έργο της περιόδου 1937-1960 (Αισθητικές θεωρίες, προγραμματικά στοιχεία στα έργα του, το πιάνο ως σόλο όργανο και ως μέλος της ορχήστρας – επιρροές από τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες στην Ελλάδα)», Διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Παν/μιο Αθηνών, 2004.
  19. Θεοδωράκη Μαργαρίτα – Ασπασία, Αναμνήσεις ενός κοριτσιού, Εκδ. Ιανός, 2020
  20. Θεοδωράκης Σταύρος, Εξομολογήσεις Πρωταγωνιστών, Συνέντευξη με το Μίκη Θεοδωράκη, ΠΟΤΑΜΟΣ 2002
  21. ΙΔΡΥΜΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ, Μίκης Θεοδωράκης: Συνθέτης – πολίτικός – στοχαστής, 2009
  22. Κούτουλας Αστέρης, Ο Μουσικός Θεοδωράκης: κείμενα- εργογραφία- κριτικές (1937-1996), Εκδ. Νέα Σύνορα-Λιβάνη, 1998
  23. Λάδης Φώντας, Μίκης Θεοδωράκης, Το χρονικό μιας επανάστασης 1960-1967, Η ιστορία της γενιάς του 1-1-4 και των Λαμπράκηδων, Εκδ. Εξάντας, 2001
  24. Λάλας Θανάσης, Μίκης Θεοδωράκης, Είναι ακριβό το τίμημα των επαναστάσεων, Εκδ. Αρμός, 2021
  25. Λογοθέτης Γιώργος, Μίκης Θεοδωράκης – Θρησκεία μου είναι η Ελλάδα, Εκδ. Άγκυρα, 2004
  26. Μακρής Πέτρος, Μίκης Θεοδωράκης κρυμμένες αλήθειες: συνέντευξη ντοκουμέντο, Εκδ. Επικαιρότητα, 1987
  27. Μαλούχος Γεώργιος, Άξιος εστί – ο Μίκης Θεοδωράκης αφηγείται τη ζωή του, τόμος Α, Β, Εκδ. Λιβάνης, 2003-2004
  28. Μαράτος, Ανδρέας, Ουτοπία κρυμμένη στο σώμα της πόλης, Εκδ. Ιανός 2014
  29. Μονεμβασίτης Γιώργος, 2016, Ένα ημερολόγιο για τον Μίκη, Εκδ.Ιανός 2015
  30. Μπαλωτή Ξένη, Μίκης Θεοδωράκης, Εκδ. Σαββάλα, 2005
  31. Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων, Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου «Μίκης Θεοδωράκης» Χανιά, 2005
  32. Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων, ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΕΣ – ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ, 2006
  33. Πανεπιστήμιο Κρήτης, συλλογικό, ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΗ ΑΡΜΟΝΙΑ, ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΤΟ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ, Επιμ: Γιάννης Κουγιουμουτζάκης, Πανεπιστημιακές Εκδ. Κρήτης, 2007
  34. Πετρίδης Παύλος, Ο πολιτικός Θεοδωράκης 1940-1996, Εκδ. Προσκήνιο, 1997
  35. Σγουράκης Γιώργος & Σγουράκη Ηρώ, Μίκης Θεοδωράκης – κινηματογραφική μεταφορά της ζωής και του έργου του (Λεύκωμα και 2 DVD), Εκδ. ΑΡΧΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ, 2005
  36. Σερέζης Κώστας, Μίκης Θεοδωράκης ο Οικουμενικός, Εκδ. Καστανιώτης, 2001
  37. Σκαρσουλή Ευαγγελία, Ζητήματα πρόσληψης της νεοελληνικής ποίησης μέσα από την επαφή της με τη μουσική. Το παράδειγμα του Γιάννη Ρίτσου: Η μελοποίηση του Επιτάφιου και της Ρωμιοσύνης από τον Μίκη Θεοδωράκη, ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ / ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ,ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΑΘΗΝΑ 2012
  38. Σοφοκλέους Μίμης, Μίκης Θεοδωράκης «O ευνοούμενος των Μουσών» Ένα μοναδικό, Διεθνές Πολιτισμικό Φαινόμενο, Εκδ. Αφή, Λεμεσός 2021
  39. Συλλογικό, Μίκης Θεοδωράκης (Επιφάνια, Μαουτχάουζεν, Το Αξιον Εστί), Έκδ. ΕΡΤ Α.Ε.,1998
  40. Τσέλιος Μάκης, Στους ουρανούς του Μίκη, Εκδ. Κύφαντα, 2015
  41. Φλέσσας Γιάννης, 70 χρόνια Μίκης Θεοδωράκης, Εκδ. της εφημερίδας Έθνος, 1995
  42. Φλέσσας Γιάννης, Θεοδωράκης διευθύνει Θεοδωράκη, Εκδ. Γ. Φλέσσας, 1974
  43. Φλέσσας Γιάννης, Κούνδουρος Νίκος, Πανδής Πέτρος, Μίκης Θεοδωράκης – 70 Χρόνια, Εκδ. Εφημερίδα Έθνος, 1995
  44. Φλέσσας Γιάννης, Μίκης Θεοδωράκης-Το τραγούδι ενός λαού, Εκδ. Θ.Καστανιώτη, χ.χ.
  45. Φλέσσας Γιάννης, Οδοιπορικό με το Μίκη Θεοδωράκη, Εκδ. Αιγόκερως, 1994
  46. Χαλαζιάς Χρήστος, Μίκης Θεοδωράκης, Εκδ. Δρόμων, 2005

Ξενόγλωσσες εκδόσεις (ενδεικτικά)

  1. Archimandritis Yorgos, Mikis Théodorakis par lui-même (French), Actes Sud 2008
  2. Giannaris George, Mikis Theodorakis. Music and Social Change, Foreword by Mikis Theodorakis. Allen, London, 1972 # Γιάνναρης Γιώργος, Μίκης Θεοδωράκης: μουσική και κοινωνική αλλαγή, Πρόλογος Μίκης Θεοδωράκης, Praeger Publishers, Νέα Υόρκη, 1972
  3. Hasselt Frans van, Verslaafd aan Griekse muziek, Black Olive Press Amsterdam, 1999
  4. Hermann Hansgeorg, Mikis Theodorakis. Der Rhythmus der Freiheit: Autorisierte Biographie, Neues Leben, Verlag, 2006
  5. Host Gail, Theodorakis: Myth and Politics in Modern Greek Music, Adolf M. Hakkert, Amsterdam, 1980
  6. Koutoulas Asteris, Zacher Peter (eds.), Theodorakis, Mikis: Meine Stellung in der Musikszene. Schriften, Essays, Interviews 1952-1984, Leipzig: Reclam, 1986
  7. Kutulas Asteris, Mikis Theodorakis: Ein Leben In Bildern, Schott, 2010
  8. Logothetis George, Mikis Theodorakis: the Greek soul, translated from the Greek by Phillipos Chatzopoulos, Agyra editions 2004
  9. Lorca, Massine – Theodorakis, Mikis – Severino, Emanuele, Mithos Zorba il Grego, Tranchida & C., Milano, 1988
  10. Mouyis Angelique, Mikis Theodorakis: Finding Greece in His Music, Kerkyra Publications,2010
  11. Papandreou Nick, Alexiou Poppy, Mikis and Manos: A Tale of Two Composers, Kindle 2012
  12. Pierrat Gérard, Théodorakis, le roman d’une musique populaire, Collection Folk and Rock, Albin Michel, 1976
  13. Pierrat Gerard, Theodorakis: Le roman d’ une musique populaire, Albin Michel, Paris, 1977
  14. Stiga Kalliopi, Mikis Theodorakis: le chantre du rapprochement de la musique savante et de la musique populaire,Thèse de doctorat, Τ. 3. Universite Lumiere-Lyon 2, 2006″
  15. Wagner Guy, Mikis Theodorakis, Une vie pour la Grece, Biographie, Echermach Phi., Luxembourg, 2000
  16. Wagner Guy, Mikis Theodorakis: eine Biographie, Phi. Luxemburg, 1983
  17. Zacher Peter, Meine Stellung in der Musikszene, Schriften, Essays, Interviews 1952-1984 (Deutsch), Taschenbuch, 1986
  18. Zorzos Gregory, Day-by-day detail predictions of the Mikis Theodorakis life at 2011: Under ancient Greek Philosophic view, 2010
Back To Top