skip to Main Content

Ο Zülfü Livaneli θυμάται πως πρωτογνώρισε το Μίκη Θεοδωράκη : «… το 1983 όταν σε μία συναυλία στην Αθήνα εισέβαλε με το επιβλητικό του ανάστημα στο καμαρίνι μου». Ήταν μια από τις 7 συναυλίες που έδωσε  με την Μαρία Φαραντούρη στο κινηματοθέατρο «Ορφέας» της Σταδίου.

Τότε γνώρισε τον Μίκη Θεοδωράκη με τον οποίο σύντομα -το 1985- ηχογράφησαν τον πρώτο κοινό τους δίσκο «Zülfü Livaneli, Mikis Theodorakis – «Güneş Topla Benim İçin» («Μάζεψε τον ήλιο για μένα») που κυκλοφόρησε σε πολλές χώρες και ο οποίος έγινε χρυσός στην Τουρκία. Και το 1986 ο Θεοδωράκης πήγε στην Κωνσταντινούπολη για την τελετή απονομής.

Zülfü Livaneli, Mikis Theodorakis – Güneş Topla Benim İçin (Original LP 1985)

To 2006 o δίσκος επανεκδόθηκε σε cd και στην Ελλάδα, από την Fm Records, με τίτλο «Side by side».

Zülfü Livaneli – Mikis Theodorakis Güneş Topla Benim İçin – (Side By Side)

Ο Μίκης Θεοδωράκης σημείωνε τότε για αυτή τη συνεργασία: «Με την ευκαιρία της συνεργασίας μου με τον άξιο και αγαπητό συνάδελφό μου Λιβανελί θέλω να εκφράσω τη χαρά και τη συγκίνησή μου γι’ αυτή την επαφή μου με τον τουρκικό λαό που τόσο θαυμάζω κι αγαπώ. Είθε αυτή η μικρή αλλά τόσο συμβολική ελληνοτουρκική συνεργασία να γίνει το χελιδόνι, για την Άνοιξη στις σχέσεις ανάμεσα στους λαούς μας».


Το 1996 μετά τα δραματικά γεγονότα στα Ίμια (31 Ιανουαρίου), όπου Ελλάδα και Τουρκία έφτασαν πολύ κοντά στον πόλεμο. Οι δύο φίλοι καλλιτέχνες, Μίκης  Θεοδωράκης και Zülfü Livaneli, θέλησαν να υποστηρίξουν ό,τι μόνο ο ειρηνικός δρόμος επίλυσης των διαφορών με διαπραγματεύσεις στη βάση του διεθνούς δικαίου είναι προς το συμφέρον «των απλών ανθρώπων στην Τουρκία και την Ελλάδα» και ξεκίνησαν μια διεθνή περιοδεία, η οποία αντιμετωπίστηκε αρχικά από την κοινή γνώμη με πολλές επιφυλάξεις.

Μετά μια μεγάλη κοινή συναυλία τους στις 4 Μαΐου 1997 στο Haus der Kulturen der Welt στο Βερολίνο, η ειρηνική πρωτοβουλία αναγνωρίστηκε στην Γερμανία. Ο Τύπος «ανακάλυψε» το θέμα και η γερμανική πολιτική ηγεσία άρχισε να υποστηρίζει την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών Ελλάδας – Τουρκίας.

Από τη συναυλία γεννήθηκε και ο δεύτερος κοινός δίσκος. Το Album: Together! Η συναυλία ηχογραφήθηκε ζωντανά και κυκλοφόρησε σε δίσκους σε πολλές χώρες.

Mikis Theodorakis & Zülfü Livaneli – Together! In Concert, 1997

«Η συναυλία στο Βερολίνο δεν ήταν η πρώτη που έκανα με τον Zülfü Livaneli – γράφει ο Μίκης-. Στα τέλη του περασμένου καλοκαιριού, όμως, καθώς αποφασίζαμε για αυτή την περιοδεία, ένα κλίμα ακραίας πολεμικής βούλησης και υστερίας κυριάρχησε στις χώρες μας, όπως ποτέ άλλοτε. Οι μαινόμενοι κήρυκες του μίσους, οι οποίοι υποστηρίχθηκαν και θα υποστηρίζονται ακούραστα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης με την υποστήριξη των διεθνών εμπόρων όπλων, έπαιξαν ρόλο και στις δύο πλευρές. Έπρεπε να αντιδράσουμε σε αυτό. Θεωρώ εντελώς παράλογο το γεγονός ότι τα χρόνια περνούν και οι δύο λαοί μας σπαταλούν δισεκατομμύρια δολάρια αγοράζοντας θανατηφόρα όπλα, με το πρόσχημα της αμοιβαίας αποτροπής, αντί να χρησιμοποιούν τον εθνικό πλούτο για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Πολλοί Τούρκοι και Έλληνες πρέπει να εγκαταλείψουν τις όμορφες χώρες τους και να ζήσουν αλλού ως μετανάστες εργάτες, επειδή οι κοινωνίες μας αναγκάζονται σε οικονομική αιματοχυσία από αυτή τη μανία εξοπλισμών. Οι οικονομικά αδύναμες χώρες, η Ελλάδα και η Τουρκία, βοηθούν τις πλουσιότερες να γίνουν ακόμη πλουσιότερες, ενώ καταλήγουν σε ακόμη χειρότερη φτώχεια. Οι κυβερνήτες στις δύο χώρες μας έχουν μάθει να είναι υποτελείς σε ξένα συμφέροντα, τα οποία συστηματικά υποδαυλίζουν συγκρούσεις μεταξύ των δύο λαών μας για να μας ελέγξουν ακόμα καλύτερα. Θα μπορούσε, ωστόσο, κάποια στιγμή, κάποια από αυτές τις τεχνητά δημιουργημένες κρίσεις να μετατραπεί σε μια θερμή αντιπαράθεση με απρόβλεπτες συνέπειες για τους δύο λαούς μας. Θέλουμε να μιλήσουμε ενάντια σε μια τέτοια εξέλιξη με τις συναυλίες, τα τραγούδια και τις διαμαρτυρίες μας και επίσης να κάνουμε το ζήτημα της ειρήνης υπόθεση και των δύο λαών μας».

Η συναυλία στο Βερολίνο στις 4.5.1997 έμελλε να είναι η τελευταία κοινή παράσταση των δύο καλλιτεχνών. Ο Μίκης αναγκάστηκε να αποσυρθεί από τη συμμετοχή στο υπόλοιπο της περιοδείας λόγω προβλημάτων υγείας και στη συνέχεια επέστρεψε στην Αθήνα.

Zülfü Livaneli & Μαρία Φαραντούρη

Η Μαρία Φαραντούρη και ο Zülfü Livaneli συναντήθηκαν για πρώτη φορά το 1978. Από τότε η αμοιβαία εκτίμηση και φιλία, άνοιξε το δρόμο για τη συνεργασία τους με συναυλίες στην Τουρκία, στην Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Δυο είναι οι κοινοί δίσκοι τους. Ο πρώτος κυκλοφόρησε το 1982  με τίτλο «Η Μαρία Φαραντούρη τραγουδά Λιβανελί», σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, και ο δεύτερος το 2005 με τίτλο «Η Μνήμη του Νερού», σε στίχους της Αγαθής Δημητρούκα, που αγαπήθηκαν από Έλληνες, Τούρκους και όχι μόνο.

Maria Farandouri – Zülfü Livaneli Ποίηση: Λευτέρης Παπαδόπουλος – Η Μαρία Φαραντούρη Τραγουδάει Λιβανελί

Maria Farantouri, Zülfü Livaneli Στίχοι: Αγαθή Δημητρούκα – Η Μνήμη του Νερού

Back To Top