18/03/1996: Φεύγει από τη ζωή ο ποιητής του «Άξιον Εστί» ο Οδυσσέας Ελύτης (Οδυσσέας Αλεπουδέλης, 1911 – 1996). Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές.
Στο παρεκκλήσι του Α’ Νεκροταφείο, τον αποχαιρέτησαν οι συγγενείς του, οι φίλοι, κι όλοι όσοι τον αγάπησαν. Ευτύχησε να δει το έργο του «Άξιον Εστί» που μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης να γίνεται ο νέος εθνικός ύμνος της Ελλάδας.
Ο Μίκης Θεοδωράκης το χαρακτήρισε «σαν τη Βίβλο του Ελληνικού Λαού και δίκαια το θεωρώ σαν ένα επαναστατικό, ίσως το πιο επαναστατικό από όσα έργα έχουν ως τώρα γραφτεί. Αν θεωρούμε βεβαίως την Αποκάλυψη σαν την πιο επαναστατική πράξη στη Ζωή.»
Το τελευταίο δημόσιο κείμενο του Οδυσσέα Ελύτη πριν από το θάνατό του αφορούσε Μίκη Θεοδωράκη και τη συνεργασία τους. «Στις δέκα φουρτούνες μια μόνο υπάρχει περίπτωση να σε σώσει από πιθανό ναυάγιο. Χρειάζεται χέρι επιτήδειο που να ξέρει να βουτήξει μες στην καταιγίδα και να τραβήξει έξω το ευπαθές πουλί. Είναι πάνω σε μια τέτοια στιγμή ακριβώς, που άπλωσε το χέρι του απ’ το Παρίσι ο Μίκης Θεοδωράκης για να ανασύρει το νεογέννητο “Άξιον Εστί” και να του δώσει μια δική του μουσική έκφραση», γράφει ο ποιητής στις 11 Νοεμβρίου του 1995, σ’ ένα κείμενο για ένα τεύχος του περιοδικού «Ελίτροχος», αφιερωμένο στα 70 χρόνια του Μίκη Θεοδωράκη. Προφανώς, αναλογιζόμενος τις περιπέτειες του έργου, από την ώρα που πρωτοεκδόθηκε ως ποιητική συλλογή, μέχρι τη στιγμή που κατάφερε να γίνει εθνικό τραγούδι των Ελλήνων από το Μίκη. Θεοδωράκη.
Φωτο 1964-10-19, Οι συντελεστές του «Άξιον Εστί» μετά την πρεμιέρα στο «Ρεξ». Θόδωρος Δημήτριεφ, Οδυσσέας Ελύτης, Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος Κατράκης, Γρηγόρης Μπιθικώτσης.
Ο Οδυσσέας Ελύτης διαβάζει ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ
✣ TΟ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ – Συναυλία στο Λυκαβηττό 1977
Της πατρίδας μου πάλι ομοιώθηκα – Ελύτης
Στην εκπομπή αυτή ο ποιητής ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ μιλά λίγο μετά τη βράβευσή του με το Νόμπελ Λογοτεχνίας (1979). Η αφήγησή του ξεκινά με πληροφορίες για την καταγωγή του, τους τόπους όπου έζησε και τον επηρέασαν καθώς και για την προέλευση του ονόματός του. Στη συνέχεια αναφέρεται στην επίδραση των θαλασσινών τοπίων και της αιγαιοπελαγίτικης αισθητικής στην ποίησή του και μιλά για τη σύνδεσή του με τον υπερρεαλισμό, αν και ποτέ δεν υπήρξε αμιγώς υπερρεαλιστής ποιητής. Διευκρινίζει πώς αντιλαμβάνεται την «ελληνικότητα» και τη «διαφάνεια», έννοιες κεντρικές στην ποίησή του, ενώ ιδιαίτερη μνεία επιφυλάσσει στον ΔΙΟΝΥΣΙΟ ΣΟΛΩΜΟ, στην ποιητική παράδοση του οποίου θεωρεί ότι ανήκει. Αναφερόμενος στο μείζον έργο του «Άξιον εστί», εξηγεί τον τρόπο που εργάστηκε για να δημιουργήσει μια ποιητική σύνθεση με αναλογίες χριστιανικής λειτουργίας, αλλά με θεματολογία που θα σχετιζόταν με τη σύγχρονη Ελλάδα και το δράμα της. Παραθέτει επίσης την εμπειρία του στο αλβανικό μέτωπο και πώς αυτή μετουσιώθηκε σε ποίηση στο «Άξιον εστί».