skip to Main Content

Θεοδωράκεια- μήνυμα ειρήνης και φιλίας από τον Τσεσμέ

“Οι λαοί δεν είναι εχθροί. Εχθρός είναι ο φόβος και αυτοί που καλλιεργούν το φόβο. Όμως ο Τσεσμές και η Χίος δείχνουν ότι δεν φοβούνται!”. Τα λόγια του Μίκη Θεοδωράκη σκεπάστηκαν από τα χειροκροτήματα των Τούρκων θεατών που κατέκλυσαν το βράδυ της Τετάρτης 7/9 το αμφιθέατρο του Τσεσμέ.8.000 περίπου άτομα, μαζί και τα 300 μέλη της Χιώτικης αντιπροσωπείας, “γεύτηκαν” ένα προς ένα τα τραγούδια των Μίκη Θεοδωράκη και Ζουλφί Λιβανελί στη συναυλία που πραγματοποίησαν οι χορωδίες των δύο καλλιτεχνών.

Οι φωνές του Γιώργου Θεοδωράκη, της Νένας Βενετσάνου, της Μαρίας Δημητριάδη, του Δημήτρη Μπάση και του “Τρίφωνου” συγκίνησαν και ενθουσίασαν το κοινό που από νωρίς είχε κατακλύσει τις εξέδρες του αμφιθεάτρου, ανεμίζοντας ελληνοτουρκικά σημαιάκια.
Και όταν ο Μίκης με την ξεχωριστή φωνή του, παρέα με τον Ζουλφί Λιβανελί, τους έλληνες και τούρκους τραγουδιστές άρχισαν να τραγουδούν το “είμαστε δυο- είμαστε τρεις…”, φάνηκε η μεγάλη σημασία που έχουν τα “Θεοδωράκεια” των Δήμων Χίου και Τσεσμέ για τον “Πολιτισμό στις ακτές του Αιγαίου”, έναν ύμνο για την ειρήνη και τη συνεργασία των δύο λαών..

Μετά το δεύτερο μέρος της συναυλίας με τον Τούρκο καλλιτέχνη ο Μίκης Θεοδωράκης από την εξέδρα κάλεσε τους λαούς να ξεπεράσουν τις φοβίες τους, γνωρίζοντας ο ένας τον άλλο. Πρότεινε μάλιστα προς την Ελληνική κυβέρνηση να καταργήσει τη βίζα, ώστε πιο εύκολα οι Τούρκοι του Τσεσμέ να επισκέπτονται τη Χίο.

Επίσκεψη χωρίς βίζα
“Γεια σου Τσεσμέ, χαιρέτισε ο Μίκης Θεοδωράκης και συνέχισε: Θα ‘θελα να ευχαριστήσω και να συγχαρώ τους δύο Δημάρχους, τους δύο Δήμους Τσεσμέ και Χίου γιατί χρειάζεται πολύ θάρρος για να οργανώσουν αυτή την κοινή γιορτή.

Όλοι ξέρουμε τις δυσκολίες και τα εμπόδια, όμως υπάρχει ένα πρόβλημα: πως οι Τούρκοι θα πηγαίνουνε στη Χίο αφού υπάρχει η βίζα; Για αυτό από τον Τσεσμέ, την πατρίδα της μάνας μου, κάνω έκκληση στην Ελληνική Κυβέρνηση να βγάλει πια αυτό το εμπόδιο. Πρέπει όλοι να το καταλάβουν καλά πως οι λαοί δεν είναι εχθροί Εχθρός είναι ο φόβος και αυτοί που καλλιεργούν το φόβο. Όμως ο Τσεσμές και η Χίος δείχνουν ότι δεν φοβούνται!”, σημείωσε ο Μίκης Θεοδωράκης.

Εκδηλωτικό το τουρκικό κοινό καταχειροκρότησε το Ζουλφί Λιβανελί όταν τραγούδησε μαζί με τους Έλληνες καλλιτέχνες “Σε τούτα εδώ τα Μάρμαρα”. “Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι σύμβολο της αντίστασης, της δημοκρατίας, της ελληνοτουρκικής φιλίας και της ειρήνης”, σημείωσε ο Λιβανελί που αφιέρωσε τη συναυλία του στη μητέρα του Μίκη Θεοδωράκη που καταγόταν από τον Τσεσμέ.
“Αγαπώ τους Έλληνες και τους σέβομαι και η Ελλάδα είναι η δεύτερη πατρίδα μου. Θέλω αυτές οι χώρες να μην έχουν διαμάχες αλλά να αναπτύξουν πολιτισμό”, σημείωσε εξάλλου ο Λιβανελί που σε ερώτησή μας σχετικά με το Κυπριακό τόνισε: “Η Κύπρος είναι τώρα ένα πρόβλημα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά πιστεύω ότι σύντομα θα βρεθεί λύση, για μια ανεξάρτητη ενιαία χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση”. Αγωνιστείτε…
Ανταποδίδοντας το χαιρετισμό ο Θεοδωράκης σημείωσε πως αισθάνεται το Λιβανελί σαν αδερφό του, μετά από 20 χρόνια φιλίας. Τόνισε ότι εκτός από το ότι γράφουν “τραγούδια για να τα αγαπήσουν και να τα τραγουδήσουν οι λαοί μας”, έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό το γεγονός ότι αγαπούν πάρα πολύ τις πατρίδες τους.

“Για αυτό το λόγο θέλουμε να υπάρχει ειρήνη ανάμεσα στις πατρίδες μας. Θέλουμε στις πατρίδες μας να υπάρχει ελευθερία, να υπάρχει δημοκρατία, να υπάρχει πρόοδος και για αυτό χρειάζεται ειρήνη. Δεν θέλουμε στις πατρίδες μας να υπάρχει φτώχεια, να υπάρχει πείνα, να υπάρχει αγραμματοσύνη και για αυτό θέλουμε την ειρήνη.

Δεν θέλουμε να αγοράζουμε πολεμικά όπλα, αλλά θέλουμε με τα χρήματα αυτά να φτιάξουμε σχολεία, να φτιάξουμε νοσοκομεία, να φτιάξουμε πολιτισμό να φτιάξουμε πρόοδο. Και για αυτό θέλουμε ειρήνη. Το πρώτο είναι η ειρήνη, εμείς χαρήκαμε πάρα πολύ που δεν μπλέξατε στον πόλεμο του Ιράκ!”, σημείωσε ο Μίκης Θεοδωράκης καταλήγοντας: “υπερασπιστείτε την ελευθερία. Υπερασπιστείτε τη Δημοκρατία. Υπερασπιστείτε τον πολιτισμό σας. Για αυτό πάνω από άλλα ας υπερασπιστούμε όλοι μαζί την Ειρήνη”.

Χίος 9/9/2005


Μίκης Θεοδωράκης: χαιρετισμός για τον Τσεσμέ της μάνας του και πρόταση για ενιαία Κύπρο στην Ε.Ε.

Για την εκπλήρωση ενός χρέους, που όσο δεν τον έκανε ήταν “σαν να πετούσε με μια φτερούγα”, έκανε λόγο ο Μίκης Θεοδωράκης ευχαριστώντας από τη Χίο τους Δήμους Χίου και Τσεσμέ για τη διοργάνωση των “Θεοδωράκειων”, προς τιμή των 80 χρόνων του, που του έδωσαν τη δυνατότητα να επισκεφθεί τον τόπο γέννησης της μητέρας του, τον Τσεσμέ στη Μικρά Ασία.Λίγο μετά τα εγκαίνια του θεάτρου, που πήρε το όνομά του, όπου την Πέμπτη 7/9 πραγματοποιήθηκε η συναυλία του Ζουλφί Λιβανελί και το Σάββατο 9/9 η συναυλία από τη Λαϊκή ορχήστρα “Μίκης Θεοδωράκης”, ο κ. Θεοδωράκης δεν έκρυψε τη συγκίνησή του για το γεγονός ότι η γενέτειρά του Χίος, αλλά και ο Τσεσμές της μητέρας του, διοργάνωσαν από κοινού τις εκδηλώσεις αυτές.

“Χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί ο Δήμαρχος Χίου και οι συνεργάτες του που ανέλαβαν την πρωτοβουλία γι’ αυτές τις γιορτές, είχαν αυτή την τόσο ωραία ιδέα να συνδέσουν την επέτειο με την ελληνοτουρκική φιλία”, είπε ο Μίκης Θεοδωράκης και σημειώνοντας ότι “από την πρώτη στιγμή που μαζί με το Ζουλφί Λιβανελί ίδρυσαν την πρώτη Επιτροπή Ελληνοτουρικής Φιλίας στα 1986 τόνισαν ότι δεν είναι δική τους δουλειά να υποκαταστήσουν τις Κυβερνήσεις.
“Εμείς ξεκινήσαμε από τη διαπίστωση ότι οι απλοί άνθρωποι κι από τις δυο πλευρές δεν έχουν να μοιράσουν τίποτα μεταξύ τους”, τόνισε.

Το κύριο βάρος της ομιλίας του το έριξε πάντως στην Κύπρο που όπως είπε νομίζει “πως είναι λάθος να αντιμετωπίζουμε το “σήμερα” με τις αρνητικές εμπειρίες του “χθες”.
Κάνοντας ιδιαίτερα αναφορά στη νέα γενιά πολιτών αλλά και στους πιο ηλικιωμένους, σημείωσε πως πιστεύει ότι “είναι ώριμοι να χτίσουν όλοι μαζί, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, την Ενιαία Κύπρο. Ένα κράτος με δύο κοινότητες, μέσα στο οποίο θα συνεργάζονται αδελφικά για το κοινό καλό του νησιού τους”.

Την αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχουν να κάνουν με την ισοτιμία, τη διασφάλιση των δικαιωμάτων της μειοψηφίας, της δημοκρατίας και της ελευθερίας για όλους ο κ. Θεοδωράκης τόνισε ότι μπορούν να αντιμετωπιστούν από την ώρα που η Κύπρος έχει γίνει ισότιμο μέλος της Ευρώπης.
Μάλιστα η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση απαντά για τον ίδιο και στο θέμα της ασφάλειας, που στο όνομά της -όπως είπε- εξακολουθούν να υπάρχουν διαχωριστικά τείχη.
“Δεν αρκεί τάχα το γεγονός ότι η αυριανή ενιαία Κύπρος θα είναι μέλος της Ευρώπης; Και δεν αρκεί η εγγύηση της Ευρώπης που όπως είναι γνωστό όλοι οι μηχανισμοί αγρυπνούν για ό,τι συμβαίνει, ακόμα και στο πιο μικρό χωριό της “επικράτειάς” της;”, έθεσε τα ερωτήματα ο κ. Θεοδωράκης.

“Αντί λοιπόν, συνέχισε, να διαιωνίζουμε τις συζητήσεις βάζοντας ξένους διαιτητές (ορισμένους μάλιστα με βεβαρημένο βιογραφικό) για να μας επιβλέπουν, σαν να είμαστε ανώριμα παιδιά, γιατί δεν βοηθάμε εμείς από δω, Έλληνες και Τούρκοι τους αδελφούς μας στην Κύπρο να γίνουν όλοι Ευρωπαίοι -δηλαδή μια προοπτική ρεαλιστική- εφικτή που θα φέρει την ηρεμία στο νησί και θα τους κάνει όλους ευτυχισμένους”, σημείωσε ο Μίκης Θεοδωράκης.
Επειδή μάλιστα όπως είπε “ο δρόμος ως την πλήρη εξομάλυνση σε επίπεδο κυβερνητικό, πιθανόν να είναι ακόμα μακρύς”, πρότεινε στην ουσία -χωρίς όμως να της δώσει και σαφή χαρακτηριστικά- να δημιουργηθεί μια πρωτοβουλία από τους απλούς πολίτες Έλληνες και Τούρκους που στηριγμένη στις αντικειμενικές συνθήκες και στην ωριμότητα των δύο λαών θα βοηθήσει για να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο “ώστε να καθίσουν γύρω από ένα τραπέζι και να χαράξουν το μέλλον της Κύπρου μια για πάντα οι ίδιοι οι Κύπριοι”.

Ο Μίκης Θεοδωράκης έξω από το σπίτι της Μικρασιάτισσας μητέρας του στην περιοχή Dalyan (Αγία Παρασκευή) του Τσεσμέ

“Η μάνα μου η Τσεσμελιά”

Ιδιαίτερα φορτισμένα ήταν τα λόγια του Μίκη Θεοδωράκη για την ανάγκη να επισκεφθεί την πατρίδα της μητέρας του. “Ήταν μια μεγάλη εσωτερική ανάγκη και όσο δεν το έκανα, ήταν σαν να πετούσα με μια φτερούγα”, είπε και συνέχισε.

“Από το 1933 έως τον πόλεμο του 1940, δηλαδή από 8 έως 14 ετών, τα καλοκαίρια τα περνούσα εδώ στη Χίο, όπου έμεναν οι γονείς και οι συγγενείς της μητέρας μου. Εκείνο που χαράχτηκε βαθειά μέσα στην ψυχή μου ήταν η καθημερινή ιεροτελεστία, όταν η γιαγιά μου Σταματία με τις δύο αδελφές της, την Ερωφίλη και το Μαριγάκι και τις δύο κόρες της, την Φρόσω και την Ασπασία, τη μητέρα μου, άνοιγαν το απόγευμα το παράθυρο, απ’ όπου βλέπαμε τη Μικρασία. Όλη μέρα ήταν κλειστό, ακριβώς για να ανοίγει όσο βαστούσε η “τελετή”, που ξεκινούσε με ψαλμούς μπροστά στα εικονίσματα…”.
>> Αυτή η καθημερινή σκηνή ήταν επόμενο να προκαλέσει μέσα μου μια βαθειά πληγή, που αιμορραγούσε μέχρι χτες. Χτες που πάτησα τα ιερά χώματα, ένοιωσα τις σκιές των γυναικών μέσα μου να ημερεύουν, να γαληνεύουν και κοντά τους γαλήνεψα κι εγώ.

“Θα μου πείτε, τι τις χρειάζομαι τώρα στα ογδόντα μου τις δυο φτερούγες. Κι όμως η εκπλήρωση του Χρέους, όποτε κι αν έρθει, είναι ένα μεγάλο δώρο για κάποιον που θέλει να ζήσει ως την τελευταία του στιγμή ακέραιος”, είπε ο Μίκης Θεοδωράκης και ενώ απόλυτη σιωπή επικρατούσε στο θέατρο που φέρει πλέον το όνομά του.

Στην εκδήλωση μίλησε επίσης ο καθηγητής της Ψυχολογίας και Πρόεδρος του Τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Γιάννης Κουγιουμουτζάκης με θέμα: “Μίκης Θεοδωράκης, μια φωνή από το μέλλον”, όπου και τόνισε την ανάγκη να μελετηθεί το έργο του Μίκη Θεοδωράκη.
Οι τριήμερες εκδηλώσεις έκλεισαν με συναυλία στο ίδιο θέατρο της Λαϊκής Ορχήστρας “Μίκης Θεοδωράκης”.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων “Θεοδωράκεια 2005-Πολιτισμός στις ακτές του Αιγαίου”, λειτουργεί εξάλλου έκθεση 10 επωνύμων Τούρκων ζωγράφων στη Δημοτική Πινακοθήκη Χίου.

ΠΗΓΗ: Chios News

Back To Top