1. Ποιο ήταν το κίνητρο για να γίνει η “Οδύσσεια”;
2. Ήταν μια διαδικασία χρόνων ή τα τραγούδια γράφτηκαν τελευταία;
Μ.Θ. (στις 1 & 2) Το μοναδικό κίνητρο, νομίζω, για κάθε συνθέτη να γράφει μουσική είναι η ανάγκη που νοιώθει -εάν και εφ’ όσον τη νοιώθει- να «γράφει μουσική». Είναι αλήθεια ότι από μια ηλικία και πάνω αυτή η ανάγκη ελαττώνεται και στο τέλος εξαφανίζεται. Γιατί όσο κι αν φαίνεται περίεργο, η σύνθεση μουσικής, όταν είναι αποτέλεσμα αληθινής πνευματικής «γέννας», απαιτεί μεγάλη καταβολή ενέργειας ψυχικής, πνευματικής αλλά και … σωματικής, βιολογικής. Γι’ αυτό ο συνθέτης κατά 99% είναι αρσενικού γένους και σπανίως συνεχίζει να δημιουργεί μετά τα 70 χρόνια του. Αυτά τα γενικά ως εισαγωγή, γιατί τα θεωρώ άγνωστα και επομένως ίσως ωφέλιμα για το ευρύ κοινό.
Το ότι μπόρεσα να συνθέσω (κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις) ένα νέο κύκλο τραγουδιών αποτελεί ασφαλώς εξαίρεση στον κανόνα. Όμως τι να πω, έτσι έγινε. Και μάρτυράς μου το χειρόγραφο που εσωκλείω, όπου φαίνονται καθαρά δύο στοιχεία. Το πρώτο η αιτία και η αφορμή δηλαδή η ωραιότητα των στίχων του νέου ποιητή Κώστα Καρτελιά που όπως φαίνεται με έβγαλαν από τη … νάρκη μου. Και δεύτερο ο αιφνιδιασμός μου από την επέλαση των μουσικών φράσεων που με κατέκλυσαν ξαφνικά, με αποτέλεσμα να μην έχω χρόνο να πάρω πεντάγραμμο και να γράψω τις νότες πλάι στα ποιήματα. Από την ημερομηνία στο τέλος της μουσικής φαίνεται ότι αυτό συνέβη τον Απρίλιο του 2006. Όλα τα ποιήματα μελοποιήθηκαν μέσα σε δύο μέρες.
3. Σας προβληματίζει το γεγονός ότι το “εύπεπτο” τραγούδι είναι το τραγούδι που προωθείται και ακούγεται σχεδόν αποκλειστικά και από ραδιόφωνα και από την τηλεόραση; Επηρεάζει, ίσως, τον τρόπο που σκέφτεστε όταν θέλετε να κάνετε ένα νέο δίσκο;
Μ.Θ. Όπως καταλαβαίνετε, μου είναι αδιάφορο εάν τα σημερινά ελληνικά τηλεοπτικά κανάλια και τα ραδιόφωνα παίζουν ή όχι την μουσική μου. Πληροφορούμαι ότι αυτό που λέτε είναι αλήθεια, γιατί εγώ προσωπικά δεν τα παρακολουθώ. Ανεξάρτητα όμως από το αν το έργο μου μεταδίδεται ή όχι, παράπονο από το ελληνικό κοινό δεν μπορώ να έχω, γιατί οι σχέσεις μου μαζί του ήταν και εξακολουθούν να είναι πολύ στενές και ουσιαστικές.
Βλέπετε, υπάρχουν και άλλοι δρόμοι για να επικοινωνούμε κι αυτό φαίνεται όχι μόνο από την πληθώρα των έργων μου όλων των κατηγοριών (CD, DVD, βιβλία, albums) που κυκλοφορούν αλλά και από το ενδιαφέρον για την συνεχή έκδοση νέων έργων πάσης φύσεως. Οι δεσμοί μου με τον λαό και την χώρα μας είναι δεσμοί μιας ολόκληρης ζωής που χαλυβδώθηκαν μέσα από όλων των ειδών τις συνθήκες και τις δοκιμασίες. Έτσι λοιπόν το να μη βάζουν τη μουσική μου αλλά και -όπως μαθαίνω- και πολλών άλλων άξιων συναδέλφων μου είναι ένα γεγονός πρωτοφανές, ανήκουστο, ανεξήγητο, σκοταδιστικό και αντιλαϊκό. Το οποίο θίγει πολύ περισσότερο τους άλλους, όλο τον λαό μας, παρά εμάς που το μόνο μας αμάρτημα είναι ότι θέλουμε να προσφέρουμε…
Η «Οδύσσεια» του Μίκη Θεοδωράκη
“Οδύσσεια” είναι το όνομα του τελευταίου κύκλου τραγουδιών του Μ.Θ. που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση στο θέατρο Παλλάς στην Αθήνα. Αφορμή για αυτό το ταξίδι, η ποίηση του Κώστα Καρτελιά. Τα τραγούδια ερμηνεύει η Μαρία Φαραντούρη, η Ιρίνα Βαλεντίνοβα ανέλαβε την ενορχήστρωση, τη διεύθυνση ορχήστρας και έπαιξε πιάνο. Ο δίσκος φαίνεται αυτοβιογραφικός. ‘Ένα δείγμα το τραγούδι που τραγουδά ο ίδιος:
«Εγώ περπάτησα στον Άδη ζωντανός»